Polski program do wystawiania norweskich FAKTUR
NAJCZĘŚCIEJ
ZADAWANE
PYTANIA

POTRZEBUJESZ POMOCY?

KONTAKT

FAQ

Zaczynasz swoją przygodę z życiem i prowadzeniem biznesu w Norwegii? W Twojej głowie pojawiają się zapytania, na które nie znasz odpowiedzi? Napisz do nas! Nasi konsultanci z chęcią pomogą uzyskać Ci odpowiedź na nurtujące sprawy.

Poniżej przedstawiamy najczęściej zadawane pytania przez naszych Klientów i Czytelników. Jeśli nie ma tutaj informacji, której szukasz, skontaktuj się z naszym biurem.

Podziel się z przyjaciółmi i znajomymi wiedzą, którą przygotowaliśmy z myślą o Polakach w Norwegii.

Szukaj:

#FAQ ŻYCIE W NORWEGII

Jak się zarejestrować na stronie www.autopass.no?
Formularze do rejestracji w systemie AutoPass, dla osób, które podróżują po Norwegii, dostępne są w zakładce: http://www.autopass.no/visitors-payment. W innym przypadku należy skorzystać z tego linku: https://svinesund.csautopass.no/csn/newUser. Osoby, które nie mają umowy z AutoPass, powinny wybrać 2 podpunkt i postępować dalej zgodnie z wskazówkami.
Czy można starać się o pozwolenie na pobyt dziecka w Norwegii, jeżeli tylko jedno z rodziców przebywa tam na stałe? W 2013 urodziłam w Norwegii córkę , problem polega na tym, że nie mam pozwolenia na pobyt córki
w Norwegii. Aktualnie nie mam z mężem kontaktu. Nie mamy rozwodu, nawet nie wiem, gdzie on aktualnie przebywa. Czy mogę sama starać się o pozwolenie na pobyt dla córki w Norwegii, mimo tego ze jej ojca tu nie ma?
Należy pamiętać, że w przypadku, gdy rodzice dziecka nie są obywatelami Norwegii, należy postarać się o pozwolenie na pobyt dziecka
w Norwegii w ciągu roku od momentu narodzin. Pozwolenie jest wydawane przez Norweski Urząd Imigracji (www.udi.no). W wyżej opisanej sytuacji można się postarać o pozwolenie na pobyt dziecka w Norwegii na mocy prawa do łączenia rodzin. Konieczne jest jednak posiadanie zdolności finansowej do utrzymania rodziny oraz odpowiednie warunki mieszkaniowe. Szczegółowe informacje można uzyskać tutaj: http://pol-nor.com/po-porodzie/, http://pol-nor.com/laczenie-rodzin/.
Jak wyegzekwować alimenty od ojca dziecka przebywającego w Norwegii, zasądzone przez sąd rejonowy
w Polsce prawomocnym wyrokiem?
W przypadku, gdy ojciec dziecka przebywa w Norwegii istnieje kilka możliwości uzyskania alimentów na dziecko, które mieszka
w Polsce. Najłatwiejszym i najszybszym sposobem byłoby podpisanie prywatnego porozumienia z ojcem dziecka. Można się także zgłosić do NAV Internasjonalt w Norwegii - jest to międzynarodowe biuro, które zajmuje się pomocą socjalną za granicą. NAV ustali kwotę alimentów, biorąc pod uwagę różnice walutowe pomiędzy Polską a Norwegią oraz dochody osiągane przez rodziców. Według norweskich przepisów, alimenty przysługują dziecku do ukończenia 18 roku życia. Później, jeśli dziecko kontynuuje naukę, może zgłosić się ponownie do NAV o przyznanie alimentów. Jeśli rodzic nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, składki mogą być opłacane przez NAV.
Czy Polak, który mieszka w Norwegii od kilku lat i posiada stały numer personalny, może poruszać się po Norwegii przyczepą kempingową zarejestrowaną w Polsce?
Istnieją dwie zasady umożliwiające używanie przyczepy na polskich tablicach na terenie Norwegii. Możliwe jest to w przypadku, gdy użytkownik posiada miejsce stałego zamieszkania poza Norwegią i gdy przyczepa nie służy do celów zarobkowych. W przypadku, gdy posiada się status Pendler, nie trzeba składać podania o dopuszczenie przyczepy do ruchu, ale należy obowiązkowo posiadać przy sobie dokument, który to potwierdzi. Inny przypadek, który dopuszcza możliwość jazdy na polskich tablicach, dotyczy osób, które spełniają warunki tymczasowego pobytu. Takie osoby mogą używać przyczep zarejestrowanych w innym państwie przez okres do jednego roku. Okres ten można przedłużyć, ale dopiero po złożeniu odpowiedniego podania.
Z jakimi opłatami wiąże się sprowadzenie auta z Polski do Norwegii?
W przypadku, w którym sprowadza się samochód do Norwegii, jest się zobowiązanym do zapłaty podatku w Urzędzie Podatkowym
w wysokości 23% wartości sprowadzanego auta. Konieczne jest także przeprowadzenie odprawy celnej.
Jakie zasady obowiązują podczas sprowadzenia auta z Norwegii do Polski jako mienia przesiedleńczego?
Należy pamiętać, że importując samochód do Norwegii jako mienie przesiedleńcze, należy spełnić kilka warunków - samochód musiał służyć przez ostatnie 6 miesięcy w Norwegii, przesiedlenie jest możliwe w ciągu roku od daty przeprowadzki i nie można wynajmować lub sprzedać pojazdu przez cały rok od momentu sprowadzenia go do Polski.
Jakich formalności należy dokonać, aby móc zmienić nazwisko po wyjściu za mąż?
Najłatwiej jest poczekać na paszport z nowym nazwiskiem. Posiadając ten dokument należy wejść na stronę skatteetaten.no i pobrać wniosek o zmianę nazwiska. Następnie w odpowiednim polu trzeba podać stare i nowe nazwisko. Dokumenty te należy zabrać ze sobą do urzędu. Drugą metodą jest posiadanie aktu ślubu z apostille (wiąże się to z koniecznością uzyskania pieczęci - inaczej klauzuli - apostille na polskich dokumentach urzędowych w celu posługiwania się nimi za granicą). O tym, jak uzyskać apostille można przeczytać tutaj: https://www.msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/apostille/apostille
Czy w celu wysłania dokumentu do NOKUT potrzebne są oryginały, czy wystarczą kopie przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego?
NOKUT czyli Nasjonalt Organ for Kvalitet i Utdaninngen zajmuje się weryfikacją zagranicznego wykształcenia. Na stronie www.nokut.no znajduje się informacja, że "NOKUT nie wymaga oryginalnych dokumentów, chyba że jest to określone w wymaganiach dla danego kraju". Warto, żeby kopie były podbite stemplem rett kopii czyli “za zgodnością z oryginałem”.
Co należy zrobić, aby uzyskać paszport dla dziecka?
W celu uzyskania paszportu dla dziecka należy przedstawić:
• wniosek paszportowy - dostępny w Wydziale Konsularnym;
• jedno zdjęcie o wymiarach 3,5x4,5 cm;
• paszporty rodziców/opiekunów prawnych lub ich dowody osobiste;
• pisemną zgodę obojga rodziców/opiekunów prawnych na wystawienie dziecku paszportu - druk dostępny jest w urzędzie. W sytuacji, w której oboje rodziców/opiekunów prawnych pojawi się w Wydziale Konsularnym celem podpisania zgody przed urzędnikiem konsularnym, nie jest wymagane poświadczenie własnoręczności podpisu. Jeżeli wniosek o wydanie paszportu dla dziecka składa jedno z rodziców/opiekunów prawnych, podpis drugiego rodzica/opiekuna prawnego powinien być uprzednio poświadczony przez notariusza lub organ paszportowy i dostarczony do Wydziału Konsularnego;
• poprzedni paszport. W sytuacji, gdy osoba wnioskująca nie posiada paszportu i nigdy go nie posiadała, należy przedstawić skrócony lub zupełny odpis polskiego aktu urodzenia, wydany przez Urząd Stanu Cywilnego - dotyczy to również dzieci wpisanych do paszportów rodziców. W przypadku dzieci, które otrzymały paszport tymczasowy na podstawie norweskiego aktu urodzenia, należy przedstawić skrócony lub zupełny odpis polskiego aktu urodzenia, wydany przez Urząd Stanu Cywilnego. Jeżeli natomiast osoba wnioskująca o paszport posiadała wcześniej paszport lub dowód osobisty, ale go utraciła należy dokonać zgłoszenia o terminie i okolicznościach utraty paszportu lub dowodu osobistego - wzór zgłoszenia dostępny jest w Wydziale Konsularnym. Jeżeli dziecko było wcześniej wpisane do paszportu rodzica (rodziców), należy przedstawić ten paszport (paszporty) w celu wykreślenia dziecka przed wydaniem nowego paszportu.
Czy w trakcie załatwiania paszportu dla dziecka, dziecko musi być obecne z rodzicem? Ile należy dostarczyć zdjęć?
Dziecko musi być obecne przy składaniu wniosku. Do złożenia wniosku potrzebne jest jedno zdjęcie, akt urodzenia dziecka, poprzedni paszport lub dowód osobisty dziecka i dokumenty tożsamości obojga rodziców.
Kiedy pięć lat temu pracowałem w Norwegii przydzielono mi numer stały i kartę podatkową. Czy teraz, po dwóch latach nieobecności, numer i karta będą wciąż ważne?
Tak. Nie zapomnij również się zameldować, jeżeli planujesz dłuższy niż sześciomiesięczny pobyt w Norwegii.
Wynajmuję pokój od miesiąca i chciałbym z niego zrezygnować. Mam umowę najmu na czas nieokreślony
z dwumiesięcznym okresem wypowiedzenia. Czy mogę złożyć wypowiedzenie?
Tak, wypowiedzenie można składać nawet w dniu przeprowadzki, poza przypadkami, gdy umowa została zawarta na czas określony bez opcji wypowiedzenia bądź gdy umowa na czas nieokreślony zaznacza, że wypowiedzenia można składać po upływie wyznaczonego okresu.
Gdzie mogę zdobyć naklejki na skrzynkę pocztową?
Na stronie www.posten.no znajduje się formularz flyttemelding, który musisz wypełnić. Naklejka zostanie ci dostarczona przez pocztę.
Co to jest løyvekurs?
Løyvekurs to zezwolenie na transport, wydawane przez komunę. Więcej informacji pod adresem: www.regjeringen.no
Jak zmienić adres na altinn.no?
Należy wykonać następujące kroki: Profil, Toller og rettigheter— Din kontaktainformasjon—Adresse—Obs! Hvis adresse sen er feil. Kan du endre den i Folkeregisteret—Flytte – Flytte i Norge (jeśli osoba przeprowadza się w obrębie Norwegii)—Levere flyttemelding elektronisk – wypełniamy dokument RF 1400 Flyttemelding.

#FAQ NORWESKA SŁUŻBA ZDROWIA

Czy w Norwegii istnieje możliwość wezwania lekarza do domu? Jaki jest koszt takiej wizyty?
W Norwegii istnieje możliwość zamówienia wizyty domowej lekarza. W celu skorzystania z takiej opcji należy opłacać tzw. udział własny. Jest to opłata zryczałtowana, która nie podlega refundacji i dotyczy również osoby objęte norweskim systemem ubezpieczeń. Lekarska wizyta domowa to koszt ok. 170-19 NOK w ciągu dnia, w dni świąteczne może to być nawet 300 NOK.
Jak wygląda opieka nad kobietą ciężarną w Norwegii oraz jakie prawa ma opiekun dziecka urodzonego
w Norwegii?
W Norwegii opieka dla kobiet ciężarnych oraz dzieci do 12. roku życia jest bezpłatna, nawet jeśli nie posiadają one dokumentów norweskich. Na pierwszą wizytę lekarską należy iść do lekarza rodzinnego, który kieruje do położnej. Udział ginekologa w prowadzeniu ciąży odbywa się głównie, kiedy pojawiają się komplikacje. Kobieta, która rodzi w Norwegii ma prawo bezpłatnie skorzystać z usług tłumacza przed, w trakcie oraz po porodzie. Osobom, które posiadają status osoby zatrudnionej w Norwegii lub też prowadzą na jej terenie własną działalność gospodarczą, zasiłek rodzinny przysługuje na dziecko od urodzenia do 18 roku życia - tak rodzicom, jak i prawnym opiekunom. Zasiłek przyznawany jest miesiąc po urodzeniu dziecka lub miesiąc po przyjeździe z dzieckiem do Norwegii. Przysługuje także wtedy, jeżeli dziecko mieszka w innym kraju z drugim opiekunem - warunkiem niezbędnym jest, że przynajmniej jeden z opiekunów musi pracować w Norwegii. Trzeba pamiętać także o opłacaniu składek ZUS (trygdeavgift). Dziecko może otrzymać norweskie obywatelstwo, ale tylko w sytuacji, w której jeden z rodziców już je posiada (zasada obywatelstwa krwi).
Czy osoba, która nie posiada norweskiego numeru personalnego, może bezpłatnie korzystać z usług medycznych?
Takim osobom, które przyjeżdżają na okres krótszy niż 6 miesięcy, nadawany jest identyfikacyjny numer tymczasowy - na jego podstawie można korzystać z bezpłatnych świadczeń medycznych.

#FAQ MIESZKANIE W NORWEGII

Gdzie szukać ofert związanych z wynajmem mieszkania w Norwegii?
Warto zajrzeć na stronę finn.no, gdzie można znaleźć wiele ogłoszeń. Wiele przydatnych informacji na temat wynajmowania mieszkania można znaleźć także na stronie http://pol-nor.com/mieszkanie-w-norwegii/.
Co to za kredyt oppussing - Låntiloppussing i jakie są warunki jego otrzymania?
Kredyt oppussing - Låntiloppussing to kredyt, który można otrzymać na remont mieszkania. O dokładne warunki warto zapytać w swoim banku. Należy pamiętać o tym, że bank na pewno zapyta o kosztorys remontu i będzie wymagał dotrzymania terminów. Taki kredyt po zakończeniu remontu można połączyć z kredytem na dom, co pozwala obniżyć odsetki.
Jak powinno wyglądać rozwiązanie umowy najmu mieszkania?
Nie ma jednego wzoru, ale warto skorzystać ze wzoru umowy sporządzonego na podstawie Ustawy o Wynajmie Lokalu Mieszkalnego (Husleieloven). Słówka, które mogą być przydatne można znaleźć na stronie http://pol-nor.com/mieszkanie-w-norwegii/.
W jaki sposób uzyskać upoważnienie dla osoby mieszkającej poza Norwegią, które pozwoli na sprzedaż nieruchomości w Norwegii?
O takie upoważnienie należy zwrócić się do notariusza, który spisze odpowiedni dokument upoważniający konkretną osobę do sprzedaży nieruchomości. Jeżeli dana osoba mieszka poza Norwegią, to potwierdzenie pełnomocnictwa można uzyskać w odpowiednim Wydziale Konsularnym. Więcej informacji na temat notariuszy w Norwegii można uzyskać pod adresem http://pol-nor.com/notariusze-w-norwegii/.
Gdzie należy się zgłosić w celu przyznania kredytu na dom?
Można zgłosić się do firmy pomagającej uzyskać taki kredyt, np. Eiendomsfinans AS (http://eiendomsfinans.no/language/polski/polskie-ch/). Usługi oferowane przez takie firmy często są bezpłatne. Podanie o kredyt można także złożyć w swojej gminie (startlån). Kredyt taki przeznaczony jest dla osób, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej i mieszkaniowej. Warto w tym celu zwrócić się
o pomoc do pracowników gminy, którzy zajmują się udzielaniem takich pożyczek. Można od nich uzyskać wszelkie informacje oraz nieodpłatną pomoc przy wypełnianiu wniosku. Na takie spotkanie należy się wcześnie umówić dzwoniąc na recepcję swojej komuny.

#FAQ RODZINA

Czy pobierając zasiłek rodzinny na dzieci w Norwegii, można ubiegać się o zasiłek 500+ w Polsce?
Program 500+ przysługuje rodzicom, którzy nie pobierają analogicznych świadczeń w innym państwie. Głównie chodzi o przeciwdziałanie zjawisku kulminacji świadczeń rodzinnych, czyli pobieraniu świadczeń na te same dzieci, w tym samym czasie, w dwóch różnych państwach. Rodzicom jednak przyznawana jest jak najkorzystniejsza dla nich opcja. W Norwegii na każde dziecko, którego przynajmniej jedno z rodziców pracuje w Norwegii i odprowadza tu składki, przysługuje zasiłek wypłacany co miesiąc do ukończenia 18 roku życia. Obecnie wynosi on 970 NOK i wypłacany jest niezależnie od miejsca zamieszkania dziecka. Jeżeli zsumujesz wysokość świadczeń, które otrzymasz w Norwegii i porównasz z programem 500+, okaże sie, że korzystniejsza jest pierwsza opcja. Warto zapoznać sie również
z historią opisaną w artykule: http://pol-nor.com/program-rodzina-500-nie-bedzie-korzystny-dla-polakow-mieszkajacych-w-norwegii-0008369/.
W jaki sposób można wyegzekwować alimenty od ojca dziecka przebywającego w Norwegii, zasądzone przez sąd rejonowy w Polsce prawomocnym wyrokiem?
W sytuacji, w której ojciec dziecka przebywa w Norwegii istnieje kilka możliwości uzyskania alimentów na dziecko, które mieszka w Polsce. Najłatwiejszym i najszybszym sposobem jest podpisanie prywatnego porozumienia z ojcem dziecka. Warto się także udać do NAV Internasjonalt w Norwegii - jest to międzynarodowe biuro, które zajmuje się pomocą socjalną za granicą. Urząd ustali kwotę alimentów, biorąc pod uwagę różnice walutowe pomiędzy Polską a Norwegią oraz dochody osiągane przez rodziców. Według norweskich przepisów, alimenty przysługują dziecku do ukończenia 18. roku życia. Później, jeśli dziecko kontynuuje naukę, może zgłosić się ponownie do NAV
o przyznanie alimentów. Jeśli rodzic nie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, składki mogą być opłacane przez NAV.
Czy można starać się o pozwolenie na pobyt dla dziecka w sytuacji, w której tylko jeden z rodziców mieszka
w Norwegii, jeżeli dziecko urodziło się w Norwegii, ale nie starano się wcześniej o pozwolenie na pobyt?
W przypadku, gdy rodzice dziecka nie są obywatelami Norwegii, rzeczywiście należy postarać się o pozwolenie na pobyt dziecka
w Norwegii w ciągu roku od momentu narodzin. Pozwolenie jest wydawane przez Norweski Urząd Imigracji (www.udi.no). W innej sytuacji można wystąpić o pobyt dziecka w Norwegii na mocy prawa do łączenia rodzin. Konieczne jest jednak posiadanie zdolności finansowej do utrzymania rodziny oraz odpowiednie warunki mieszkaniowe. Więcej informacji można uzyskać na stronach: http://pol-nor.com/po-porodzie/ oraz http://pol-nor.com/laczenie-rodzin/.
W jaki sposób zmienić nazwisko w Norwegii po wzięciu ślubu w Polsce?
Istnieją dwie drogi zmiany nazwiska. Jedna z nich to dostarczenie aktu ślubu z apostille. Druga możliwość to wejście na stronę skatteetaten.no i wypełnienie oraz wysłanie wniosku o zmianę nazwiska. Tę drogę można wybrać dopiero po odebraniu paszportu z nowym nazwiskiem.
Jak zarejestrować dziecko w skatt?
W rejestracji dziecka pomaga administracja szpitala, która wysyła stosowane dokumenty do Urzędu Podatkowego. Dziecku zostaje przypisany Krajowy Numer Identyfikacyjny (national ID number) składający się z 11 cyfr. Na podany przez rodziców adres drogą pocztową w terminie ok. 3 tygodni od porodu wysyłany jest dokument rejestracyjny zawierający dane rodziców. Konieczne jest wpisanie w nim imienia i nazwiska noworodka oraz odesłanie dokumentu na wskazany adres. Po upływie od 4 do 6 tygodni otrzymuje się akt urodzenia. Więcej informacji można znaleźć na stronie: http://pol-nor.com/po-porodzie/
W jaki sposób zarejestrować rodzinę w UDI?
Rejestracji dokonuje się na stronie UDI: https://selfservice.udi.no/ . Należy podać dokładne dane osobowe, które będą zgodne z tymi, zawartymi w paszporcie oraz cel i powód przybycia do Norwegii. Pod koniec wyświetli się potwierdzenie rejestracji, z którą należy udać do najbliższego komisariatu policji. Na komisariacie należy przedstawić potwierdzenie rejestracji elektronicznej na stronie UDI, dokument tożsamości oraz (najczęściej) umowę o pracę. Dokładnie to, jakie dokumenty należy przedstawić uzależnione jest od sytuacji, w której się znajduje się przyjezdny oraz tego, kim są dla rejestrującego są pozostałe osoby zgłaszane do rejestracji. Proces kończy się otrzymanie bezpłatnego i bezterminowego potwierdzenia (Registreringsbevis).
Komu należy się zasiłek rodzinny i opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy (kontantstøtte) przysługuje na dziecko w wieku 1 – 2 lata, a warunkiem jego otrzymania jest niekorzystanie
z całodniowego miejsca w przedszkolu. Pełen zasiłek wynosi 6000 NOK miesięcznie. Zasiłek rodzinny (barnetrygd) przysługuje natomiast na dziecko od momentu narodzin do osiągnięcia 18 roku życia. Zasiłek na dzieci, które urodziły się w Norwegii i są zarejestrowane
w Folkeregisteret (Urzędzie Ewidencji Ludności) jest przyznawany automatycznie. W przeciwnym wypadku należy złożyć wniosek
o przyznanie świadczenia w NAV. Wysokość świadczenia to 970 NOK miesięcznie na każde dziecko.
Czy w trakcie rejestracji w Norwegii osoby dorosłej oraz dzieci urodzonych w Polsce akty urodzenia muszą być przetłumaczone na język norweski?
Akty urodzenia powinny być przetłumaczone na język norweski lub angielski. Można się także posługiwać europejskim (unijnym) aktem urodzenia.

#FAQ ZASIŁKI I ZAPOMOGI

Od dłuższego czasu przebywam na zasiłku chorobowym z powodu przewlekłej choroby. Czy mogę postarać się
o rentę w Norwegii?
Renta w Norwegii przysługuje pracownikom, którzy nie mogą podjąć pracy zarobkowej z uwagi na zły stan zdrowia. W przypadku przewlekłych chorób, o rentę można ubiegać się po 12 miesiącach ciągłego przebywania na zwolnieniu chorobowym. Do renty mają prawo osoby między 18. a 67. rokiem życia, które w związku z chorobą mają ograniczoną zdolność do pracy o 50% i które 3 lata przed wypadkiem były objęte ubezpieczeniem rentowym. Przed rozpoczęciem starań o rentę należy udać się na badania i poddać się leczeniu i rehabilitacji. Jeśli działania nie przyniosą poprawy stanu zdrowia, można starać się o rentę. O przyznaniu renty decyduje NAV. Tam też należy złożyć stosowne dokumenty. O więcej szczegółów można dowiedzieć pod infolinią NAV 810 33 810.
W jaki sposób można odwołać się od błędnie naliczonej lub wypłaconej sumy przez NAV? Czy należy wypełnić jakiś formularz?
Odwołanie należy złożyć w formie pisemnej w odpowiednim biurze NAV dla miejsca zamieszkania. W tym celu nie ma specjalnego formularza.
Czy można pobierać zasiłek w czasie rozkręcania biznesu?
Osoby bezrobotne otrzymujące zasiłek dla bezrobotnych mogą ubiegać się o utrzymanie zasiłku na czas planowania i zakładania własnej działalności. Więcej na ten temat znajduje się tutaj: https://www.nav.no/no/Person/Arbeid/Dagpenger+ved+arbeidsloshet+og+permittering/dagpenger-og-etablering-av-egen-virksomhet--347271. Zachęcamy również do zapoznania się z informacjami na tej stronie: https://www.nav.no/no/Person/Arbeid/Sykmeldt,+arbeidsavklaringspenger+og+yrkesskade/arbeidsavklaringspenger-aap#chapter-1. AAP, czyli zasiłek przejściowy, można pobierać w czasie zakładania biznesu.
Skończyłem zlecenia w norweskiej firmie i planuje spędzić zimę w Polsce. Czy mogę starać się o zasiłek ze względu na przestój w pracy?
Właściciele firm jednoosobowych nie mają prawa do zasiłku, nawet jeśli utracili stałe dochody z powodu braku pracy/zleceń. Prawo do otrzymywania zasiłku nabywają wyłącznie pracownicy firmy. Jeśli właściciel firmy był dodatkowo zatrudniony na etacie, może, po spełnieniu pewnych warunków, ubiegać się o zasiłek, którego wysokość będzie zależała od dochodu uzyskiwanego w miejscu zatrudnienia.
Czy należy mi się zasiłek macierzyński w Norwegii?
Zasiłek macierzyński należy się kobietom, które w ciągu ostatnich 10 miesięcy przez co najmniej pół roku, pracowały i ich dochody osiągały dochód, od którego odprowadzono składki emerytalne oraz jeżeli kwota zarobiona w tym okresie wynosi co najmniej 46 288 nok. Dochód w skali rocznej musi wynosić przynajmniej połowę kwoty zasadniczej ustalonej przez NAV. Od dochodu obliczana jest wysokość zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek macierzyński otrzymuje się albo przez 49 tygodni w wymiarze 110% albo przez 59 tyg. w wysokości 80%.
O szczegóły wyliczeń, po uwzględnieniu dodatkowego ubezpieczenia, najlepiej dowiadywać się w NAV.
Jakie warunki należy spełnić, aby dostać zasiłek macierzyński w Norwegii?
Zasiłek macierzyński w Norwegii należy się kobietom, które w ciągu ostatnich 10 miesięcy przez co najmniej pół roku, pracowały i ich dochody osiągały poziom, od którego odprowadzono składki emerytalne oraz jeżeli kwota zarobiona w tym okresie wynosiła co najmniej połowę kwoty zasadniczej ustalonej przez NAV. Kwota bazowa to grunnbeløp (inaczej - podstawa do naliczania świadczeń socjalnych). Kwota ta zmienia się co roku. Aktualną kwotę można sprawdzić pod tym adresem:
https://www.nav.no/no/NAV+og+samfunn/Kontakt+NAV/Utbetalinger/Grunnbelopet+i+folketrygden
Czy w Norwegii można zawiesić działalność i pobierać w tym czasie zasiłek (dagpenger)?
W Norwegii nie ma możliwości zawieszenia działalności, można ją jedynie zamknąć. Mniejsza ilość przyjmowanych zleceń spowoduje jednak zmniejszenie kosztów prowadzenia firmy, np. podczas opłacania zaliczek na podatek. Osobom, które prowadzą działalność jednoosobową nie przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych.
Czy w sytuacji, w której jest się obciążonym zajęciem komorniczym, komornik może zabrać 100% zasiłku na pokrycie długów? Czy możliwe jest wstrzymanie wypłaty zasiłku w celu spłaty długu?
W Norwegii procedurą spłaty długu zarządza komornik. Najczęstszym rozwiązaniem jest spłacenie długu w miarę możliwości dłużnika w przeciągu 5 lat. Uwzględniane są wydatki na życie i mieszkanie, a pozostała część dochodu odkładana jest dla wierzycieli. Zazwyczaj 5 lat wystarcza na spłatę zadłużenia. Z tego powodu nie zdarza się, żeby dłużnikowi wstrzymano wypłatę zasiłku. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce, to należy niezwłocznie udać się do NAV. Trzeba się dowiedzieć, dlaczego wypłata zasiłku została wstrzymana. Być może nie zostały dopełnione formalności lub utracono prawo do otrzymywania świadczenia.
Czy pobierając zasiłek macierzyński w Norwegii, można pracować zdalnie z Norwegii dla polskiej firmy na umowę-zlecenie? Czy ma to wpływ na wysokość świadczeń norweskich?
W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się z lokalnym biurem NAV - jeśli zachodzą zmiany w dochodach, sytuacji rodzinnej lub sytuacji na rynku pracy, należy natychmiast powiadomić NAV. Zmiany te mogą wpłynąć na wysokość świadczeń przyznawanych przez NAV. Dlatego najlepiej zapytać urzędników, czy wysokość dochodów osiąganych w Polsce zmniejszy kwotę zasiłku pobieranego w Norwegii.
W jakim czasie po urlopie macierzyńskim można złożyć wniosek o wznowienie zasiłku dla bezrobotnych?
NAV informuje, że “wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych można składać na tydzień przed pierwszym dniem całkowitego lub częściowego bezrobocia”. Ważne jest, aby wniosku nie składać za wcześnie. Urząd NAV nie może przyznać zasiłku dla bezrobotnych zanim warunki uzyskania tego zasiłku zostaną spełnione, dlatego zbyt wcześnie nadesłany wniosek może zostać odrzucony.
Jak złożyć odwołanie z powodu źle wypłaconego sykepenger?
Należy złożyć odwołanie w formie pisemnej do odpowiedniego biura NAV w miejscu zamieszkania. Na stronie NAV nie ma specjalnego formularza, którego należałoby użyć.
Ile miesięcy należy przepracować aby móc dostać zasiłek dla bezrobotnych?
Zasiłek dla bezrobotnych można otrzymać, jeśli pracowało się nieprzerwane przez 8 tygodni w ciągu ostatnich trzech miesięcy na pełnym etacie.
W jakim czasie od zakończenia kontraktu należy zgłosić się po zasiłek?
Wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych można składać na tydzień przed pierwszym dniem całkowitego lub częściowego bezrobocia. Ważne jest, aby wniosku nie składać za wcześnie. Urząd NAV nie może przyznać zasiłku dla bezrobotnych zanim warunki uzyskania tego zasiłku zostaną spełnione, dlatego zbyt wcześnie nadesłany wniosek może zostać odrzucony. Osoby, które zarejestrowały się jako poszukujące pracy, mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych od daty rejestracji, pod warunkiem, że w ciągu czterech tygodni złożą kompletny wniosek o zasiłek. Jeśli składa się wniosek o zasiłek dla bezrobotnych, nie jest on wypłacany za trzy pierwsze dni. Dni te nazywa się czasem oczekiwania.
Chcę się starać o zasiłek rodzinny. Czy moje dziecko, mieszkające w Polsce, musi być zameldowane z ojcem? Jeżeli się zameldujemy, to od kiedy będę mieć prawo do zasiłku?
Tak, dziecko musi być zameldowane z rodzicem. Prawo do zasiłku zostanie ci przydzielone w momencie dokonania meldunku.
Gdzie muszę dostarczyć dokumenty potrzebne do becikowego?
Podanie należy złożyć w NAV-ie. Pamiętaj, że o becikowe mogą starać się tylko matki.
Czy składki emerytalne i zdrowotne w systemie deltid są odprowadzane tylko częściowo?
Nie. Wysokość składek stanowi dany procent pensji pracownika, są one zatem odprowadzane odpowiednio do wysokości przychodu.
Kto musi poinformować NAV o zawartym ślubie i urodzeniu dziecka? Czy mogę liczyć na jakiś jednorazowy dodatek w związku z urodzeniem dziecka?
Ty lub twoja żona musicie przekazać odpowiednie informacje do urzędu. Kobieta, a nie mężczyzna, posiadająca pozwolenie na pobyt może otrzymać jednorazowy dodatek. Z tytułu narodzin dziecka otrzymuje się prawo do zasiłku w wysokości 970 NOK miesięcznie, a później do dodatku w wysokości 3303 NOK na dziecko w wieku od 1 do 3 lat.
Czy zasiłek rodzinny podlega opodatkowaniu?
Nie.
Trzy miesiące po wysłaniu kompletu dokumentów otrzymałam barnetrygden. Czy mogę również dostać zasiłek za okres, kiedy moja rodzina przebywała jeszcze w Polsce?
Tak. Zasiłek przydzielany jest zazwyczaj zaraz po przyjeździe dzieci do kraju, jednak jeśli chodzi o wyrównanie za okres, kiedy przebywały one w Polsce, to będziesz musiała zaczekać, ponieważ druki e 401 i e 411 wysyłane są do Polski.
Pracowałem w Norwegii, jednak teraz wróciłem do Polski. Niedawno otrzymałem pismo z urzędu o wypłacie zasiłku rodzinnego. Czy muszę jechać do Norwegii, żeby odebrać pieniądze osobiście?
Zasiłek rodzinny jest przelewany na numer konta, który podałeś w formularzu.
Jestem zatrudniona na pełen etat i prowadzę małą działalność gospodarczą, która nie przynosi znacznych dochodów. Czy oba te źródła będą brane pod uwagę przy wypłacie macierzyńskiego?
Tak.
Jestem na zasiłku i chcę założyć firmę. Jak mam to zrobić i czy mogę uzyskać jakąś pomoc z NAV-u?
W procesie otwierania firmy możesz starać się o pomoc z NAV-u, jednak musisz przedłożyć tam swój biznesplan. Następnie zostaniesz skierowany na odpowiednie kursy i szkolenia. Fakt posiadania zasiłku nie zmienia nic w sprawach formalnych dotyczących zakładania działalności, lecz może procentować w kwestiach finansowych – na początek możesz otrzymać pieniądze na rozruch, a później, w wyniku ewentualnego niepowodzenia masz prawo wrócić do zasiłku.
Czy mogę liczyć na zasiłek, jeśli stracę pracę w spółce AS?
Tak, jeżeli dostawałeś pensję i spełniasz wszystkie konieczne warunki potrzebne do zasiłku.
Od 2015 roku otrzymuję rentę inwalidzką w Norwegii i w Polsce. Podatki są potrącane w obu krajach. Czy moje dochody mogą zostać połączone w jednym kraju? Jeśli tak, to w którym? W Norwegii przebywam 300 dni w roku i mam stały pobyt.
W sytuacji, gdy osoba przebywa przez większość roku w Norwegii może zostać zwolniona z obowiązku płacenia podatków w Polsce. W tym celu należy formalnie postarać się o tytuł rezydenta w Norwegii. Prośbę należy złożyć w Polsce w ZUSie. ZUS w takim przypadku powinien umorzyć podatki w Polsce.

#FAQ PRACA W NORWEGII

Jakie stawki minimalne obowiązują w branży budowlanej?
Branża budowlana:
1. pracownik wykwalifikowany: 209,70 NOK,
2. pracownik niewykwalifikowany bez doświadczenia w zawodzie: 188,40 NOK,
3. pracownik niewykwalifikowany z co najmniej rocznym doświadczeniem w zawodzie: 196,50 NOK
4. pracownik poniżej 18 roku życia: 126,50 NOK.
Jakie stawki minimalne obowiązują w przemyśle stoczniowym?
Przemysł stoczniowy
1. pracownik wykwalifikowany: 178,55 NOK,
2. pracownik wyspecjalizowany: 170,53 NOK,
3. pomocnik: 162,60 NOK.
Jakie stawki minimalne obowiązują w rolnictwie i ogrodnictwie?
W czasie wakacji i w okresie zbiorów stawki wyglądają następująco:
1. pracownik poniżej 18 roku życia: 103,15 NOK,
2. pracownik zatrudniony na okres do 12 tyg., powyżej 18 roku życia: 123,15 NOK,
3. pracownik zatrudniony na okres 12-24 tyg., powyżej 18 roku życia: 128,65 NOK.
Jeśli chodzi o pracowników, którzy zatrudnieni na stałe, stawki są wyższe:
1. pracownik niewykwalifikowany: 143,05 NOK,
2. pracownik poniżej 18 roku życia: 112,65 NOK,
3. dodatek dla pracowników wykwalifikowanych: 11,75 NOK.
Jakie stawki minimalne obowiązują w branży sprzątającej?
W branży sprzątającej wynagrodzenie powinno być nie mniejsze niż 187,66 NOK za godzinę pracy, a dla pracowników poniżej 18 roku życia nie mniejsze niż 139,62 NOK. Dodatek za nadgodziny ustalany jest indywidualnie między pracownikiem a pracodawcą, ale nie może być niższy niż 26 NOK za godzinę.
Co to jest permittering?
Permittering to doraźna sytuacja, w której pracownik zostaje tymczasowo zwolniony z obowiązku wykonywania pracy, a pracodawca
z wypłacania wynagrodzenia na rzecz pracownika. Pozostałe zobowiązania, które wynikają z umowy, nadal obowiązują. W tym czasie pracownik może starać się o zasiłek dla bezrobotnych, który ma za zadanie pokryć utratę dochodu. Więcej informacji na temat zasiłku dla bezrobotnych można uzyskać tutaj: https://www.nav.no/en/Home/Benefits+and+services/Relatert+informasjon/zasi%C5%82ek-dla-bezrobotnych#chapter-1. Zakłada się, że dana sytuacja ma charakter jedynie przejściowy, a w przypadku, gdy istnieją małe szanse na przywrócenie pracownika do pracy, należy wręczyć mu wypowiedzenie.
Czy po zwolnieniu przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje zasiłek z NAV-u?
Tak, pracownik może postarać się o zasiłek z NAV. Odpowiedni wniosek można składać na tydzień przed pierwszym dniem zwolnienia. Wniosku nie warto składać zbyt wcześnie, bo może zostać odrzucony. W celu otrzymania zasiłku należy zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy. Szczegółowe zasady na temat zasad przyznawania i wysokości zasiłku dla bezrobotnych zostały przedstawione tutaj: https://www.nav.no/en/Home/Benefits+and+services/Relatert+informasjon/zasi%C5%82ek-dla-bezrobotnych#chapter-1. Długość otrzymywania zasiłku zależy od średniej dochodu. Zasiłek można pobierać 104 tygodnie, jeśli dotychczasowy dochód wynosił min. dwukrotność kwoty bazowej wymiaru świadczeń społecznych lub 52 tygodnie, jeśli dochód był mniejszy. Kwota bazowa na 2016 rok to 92 576 NOK na rok.
Czy pracodawca może zwolnić pracownika w trakcie, gdy ten przebywa na zwolnieniu chorobowym?
W przypadku, gdy pracownik jest chory lub uległ wypadkowi i jest niezdolny w całości lub tylko w części do pracy, pracodawca nie może złożyć wypowiedzenia pracownikowi przez okres pierwszych 12 miesięcy. Jeśli jednak pracodawca chce zwolnić w tym czasie pracownika, musi udowodnić, że powodem zwolnienia nie jest choroba.
Gdzie można ubiegać się o fagbrev?
O fagbrev można się ubiegać w Fagopplæringskontoret (Biuro Szkolenia Zawodowego), w okręgu (fylkeskommune), w którym jest się zameldowanym.
Jakie dokumenty należy przedstawić, jeśli ubiega się o wydanie fagbrev?
Wymaganiami do otrzymania potwierdzenia swoich kwalifikacji są najczęściej: świadectwo ukończenia szkoły uprawniającej do wykonywania danego zawodu (dyplom zawodowy) z programem zajęć oraz zakresem odbytych zajęć teoretycznych i praktycznych oraz dokładny opis zdobytego doświadczenia zawodowego. Bardzo korzystne może okazać się posiadanie dokumentu, który potwierdzi znajomość języka norweskiego. Dokumenty, które dostarczy się do Biura Szkolenia Zawodowego powinny być przetłumaczone na norweski lub angielski przez tłumacza przysięgłego. Często zdarza się, że dostarczone dokumenty nie zostają uznane jako równoważnik norweskiego fagbrev i wtedy należy udać się na kurs doszkalający.

Najlepiej o szczegóły otrzymania fagbrev dowiadywać się w swojej komunie w Fagopplæringskontoret.
Czy dni świąteczne w Norwegii są płatne przez pracodawcę?
W Norwegii dni świąteczne państwowe są regulowane prawnie. Jeśli chodzi o dni świąteczne kościelne – sprawa powinna być jasno określona w umowie o pracę lub w umowie zbiorowej. Święta norweskie, które przypadają na 1.05 i na 17.05 to jedyne święta, które są regulowane prawnie - https://lovdata.no/dokument/NL/lov/1947-04-26-1. Te dni powinny być wolne od pracy i płatne. Zgodnie z ustawą pracodawca płaci za te dni pełne wynagrodzenie – o ile nie przypadają one w niedzielę lub inny dzień świąteczny. Pozostałe dni wolne od pracy nie są w ten sposób regulowane. Wśród wielu pracodawców do płatnych dni wolnych, oprócz 1 i 17 maja należą Nowy Rok, Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota, 1. i 2. dzień Wielkanocy oraz 1. i 2. dzień Bożego Narodzenia.
Jaki jest okres wypowiedzenia umowy o pracę?
W umowie o pracę zazwyczaj znajdują się regulacje dotyczące czasu wypowiedzenia umowy. W przypadku, gdy brakuje takiego zapisu obie strony zobowiązane są do zachowania jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia lub do dwumiesięcznego, jeśli pracownik zatrudniony jest w firmie przez co najmniej 5 lat. W przypadku umowy próbnej okres wypowiedzenia wynosi 14 dni. Okres wypowiedzenia zależy od stażu pracy w danej firmie i wieku pracownika i wygląda następująco:

- pracownik zatrudniony mniej niż 5 lat – 1 miesiąc,
- pracownik zatrudniony 5 – 9 lat – 2 miesiące,
- pracownik zatrudniony 10 lat lub więcej w wieku poniżej 50 lat – 3 miesiące,
- pracownik zatrudniony 10 lat lub więcej w wieku 50-54 lata – 4 miesiące,
- pracownik zatrudniony 10 lat lub więcej w wieku 55-59 lat – 5 miesięcy,
- pracownik zatrudniony 10 lat lub więcej w wieku 60 i więcej lat – 6 miesięcy.
Czy wypowiedzenie umowy o pracę może zostać wysłane mailem lub złożone ustnie?
Wypowiedzenie powinno zostać złożone na piśmie i zawierać takie informacje, jak: prawo pracownika do negocjacji i wytoczenia procesu, prawo do dalszej pracy na innych zasadach itd. Wypowiedzenie powinno mieć racjonalne podstawy. Pracownik nie może zostać zwolniony, jeśli nie ma istotnych powodów wynikających z działalności zakładu pracy oraz warunków pracodawcy i pracownika. Jeśli pracownik uważa, że został zwolniony bez istotnych powodów, może poinformować o tym pracodawcę na piśmie w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wypowiedzenia i przystąpić do negocjacji z pracodawcą.
Co zrobić jeśli pracodawca nie płaci za nadgodziny i przepracowane nocki?
Jeśli z umowy o pracę wynikało, że za nadgodziny i nocki pracodawca zobowiązuje się do zapłacenia wynagrodzenia, a teraz nie płaci, należy wysłać do pracodawcy list polecony. W liście należy przedstawić swoje roszczenia i podać termin uregulowania płatności. W liście należy ostrzec, że w przypadku nie wywiązania się z zobowiązania w wyznaczonym terminie, zostaną podjęte dalsze kroki prawne.
W przypadku braku odpowiedzi na roszczenia, można zgłosić sprawę do komisji rozjemczej w gminie miejsca siedziby pracodawcy. Jeśli praca nie zostanie na tym poziomie rozwiązana polubownie, zostanie skierowana do sądu. W tym przypadku warto skorzystać z porady prawnej lub skierować sprawę do komornika, żeby przeprowadził egzekucje wierzytelności.
Jakie stawki minimalne obowiązują w branży budowlanej?
Od 28.20.2016 roku obowiązują nowe stawki minimalne w branży budowlanej.

• Pracownik wykwalifikowany: 193,60 kr.
• Pracownik niewykwalifikowany bez doświadczenia w zawodzie: 174,00 kr.
• Pracownik niewykwalifikowany z co najmniej rocznym doświadczeniem w zawodzie: 181,50 kr.
• Pracownik poniżej 18 roku życia: 116,70 kr.
Ile dni urlopu przysługuje osobie będącej na umowie 80%?
Kodeks Pracy w przypadku urlopów pozwala na dość swobodną interpretację przepisów. Długość urlopów bardzo często zależy od porozumienia zawartego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Zwyczajowo urlop jest krótszy niż 25 dni, jeśli umowa nie jest zawarta na pełen etat. W przypadku 80% urlop powinien wynosić 20 dni. Jednocześnie jest to sprawa do ustalenia między pracownikiem a pracodawcą i powinna być określona podczas omawiania warunków umowy.
Gdzie należy się zgłosić w celu uzyskania informacji dotyczących zezwoleń na transport osób oraz licencji taksówkarza?
Zezwolenia na transport wydawane są przez komunę. Więcej informacji można uzyskać pod tym adresem: http://www.regjeringen.no/no/tema/transport-og-kommunikasjon/ytransport/loyver/id444316/.
Czy warto w CV podać informację o stopniu niepełnosprawności?
Taka informacja może być bardzo istotna dla potencjalnego pracodawcy. Jeżeli praca wymaga dobrego słuchu lub wzroku a jest to istotne na stanowisku pracy na etapie selekcji CV, taka wiadomość może w niektórych przypadkach spowodować odrzucenie CV. Warto zamieścić taką informację w sytuacji, kiedy pracodawca zaznacza, że oferta jest skierowana także dla osób niepełnosprawnych lub tylko dla takich osób. W określeniu stopnia niepełnosprawności lepiej używać określeń lekki/ umiarkowany lub znaczny, zamiast np. całkowita niezdolność do pracy.
W jaki sposób znaleźć pracę w Norwegii?
Ogłoszeń o pracę można szukać na stronach internetowych, np.: http://pol-nor.com/ogloszenia/. Warto także zgłosić się do agencji pośrednictwa pracy (więcej informacji na ten temat: http://pol-nor.com/agencje-posrednictwa-pracy-w-norwegii/). Najłatwiej jest znaleźć pracę w Norwegii szukając jej bezpośrednio w interesującym nas mieście. Warto zabrać ze sobą CV i pytać w okolicznych miejscach, czy potrzebny jest ktoś do pracy. Propozycji pracy można również poszukać na norweskiej stronie z ogłoszeniami: www.finn.no.
Czy komornik może zabrać całość zasiłku dla bezrobotnych na pokrycie długów?
W sytuacji, w której nagle przestają spływać pieniądze z zasiłku warto skontaktować się z NAV i w pierwszej kolejności tam spróbować wyjaśnić sytuację. Być może wstrzymanie wypłaty zasiłku nastąpiło ze względów formalnych. W Norwegii zajęcie komornicze jest rozkładane do spłaty na ok. 5 lat - komornik uwzględnia w takiej sytuacji wydatki na życie i mieszkanie, a pozostała część dochodu jest zabierana dla wierzycieli. Jeżeli zatem posiada się długi i otrzymuje się zasiłek, to komornik nie powinien zabrać kwoty większej niż ta, która potrzebna jest do przeżycia.
Kiedy można złożyć wniosek o zasiłek dla bezrobotnych (dagpenger) w momencie, kiedy jeszcze przebywa się na urlopie macierzyńskim?
Na stronie NAV można znaleźć informację, której wynika, że wniosek o przyznanie zasiłku dla bezrobotnych można składać na tydzień przed pierwszym dniem całkowitego lub częściowego bezrobocia. Wniosek nie może zostać złożony zbyt wcześnie, ponieważ NAV nie może przyznać zasiłku dla bezrobotnych, dopóki nie zostaną spełnione warunki uzyskania tego zasiłku. W związku z tym zbyt wcześnie nadesłany wniosek może zostać odrzucony.
Do jakiego związku zawodowego można przystąpić, pracując w Norwegii?
Istnieje bardzo dużo związków zawodowych w Norwegii, praktycznie każda branża ma swoją. To, do którego związku się zgłosić, powinno zależeć od wykonywanego zawodu. Lista związków zawodowych dostępna jest na stronie: http://pol-nor.com/zwiazki-zawodowe-w-norwegii/.
Jaki urlop przysługuje pracownikowi niezatrudnionemu na pełen etat?
Kodeks Pracy w przypadku urlopów pozwala na dość swobodną interpretację przepisów. Zwyczajowo urlop jest krótszy, gdy umowa nie jest zawarta na pełen etat. W przypadku umowy na 80% urlop powinien wynosić 20 dni. Długość urlopów bardzo często zależy od porozumienia zawartego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, warto zatem poruszyć tę kwestię podczas omawiania warunków umowy.
Czy pracodawca może w każdej chwili skrócić czas pracy pracownika?
Pracodawca, który chce zredukować czas pracy pracownika musi go o tym poinformować dwa tygodnie wcześniej. W sytuacji, w której pracodawca nie zachowa tego okresu, warto zwrócić się do lokalnego urzędu NAV. Na piśmie od pracodawcy musi zostać podany powód, dlaczego nastąpiło skrócenie czasu pracy - warto pamiętać, że powodem nie może być np. przebyty urlop macierzyński lub opieka nad dzieckiem, gdyż jest to niezgodne z prawem pracy.
Na jaką umowę można liczyć po 3-miesięcznym okresie próbnym?
Po okresie próbnym pracodawca powinien zaproponować przejście na umowę, jednak jej rodzaj zależy wyłącznie od pracodawcy.
Gdzie w Norwegii osoba niepełnosprawna powinna szukać pracy?
Osoba niepełnosprawna może z powodzeniem szukać pracy w tych samych miejscach, co osoby pełnosprawne. Warto zatem zajrzeć na http://pol-nor.com/ogloszenia/. Pomocna może się okazać agencja pośrednictwa pracy (więcej informacji na ten temat: http://pol-nor.com/agencje-posrednictwa-pracy-w-norwegii/. W przypadku osób niepełnosprawnych warto udać się do lokalnego NAV i zapytać, czy mają programy ułatwiające znalezienie pracy osobom niepełnosprawnym.
Jestem na permiteringu. Czy mogę zostać zwolniona?
Niestety tak, jednakże za okres wypowiedzenia przysługuje ci płaca w wysokości 100%.
Czy mogę gdzieś po polsku zgłosić wykorzystywanie w miejscu pracy? Zależy mi na anonimowości.
Pod tym adresem oferuje się prawną pomoc dla kobiet, jednak nie posługują się językiem polskim: www.jurk.no. Możesz również zgłosić się do Państwowej Inspekcji Pracy (www.arbeidstilsynet.no). Natomiast w Centrum dla Pracowników Zagranicznych w Oslo masz pewność, że ktoś będzie mówił po polsku.
Posiadam pozwolenie na pracę, kartę podatkową itp., ale nie jestem nigdzie zatrudniony i nie posiadam własnej firmy. Czy mogę wystawiać faktury za wykonywane przeze mnie zlecenia?
Na fakturze musi znajdować się organisasjonsnummer (numer organizacji w Brønnøysundregisteret). Jednak nie musisz otwierać działalności gospodarczej – możesz prowadzić enkeltmannsforetak. Rejestracja tej formy prawnej nie jest odpłatna, a jej prowadzenie, dopóki nie przekroczy dochodu 50 tys. NOK rocznie, nie jest trudne.
Ile zarabia się na godzinę w poszczególnych branżach?
Stolarstwo, murarstwo, wykończenia – ok. 250 nok/h – najniższa stawka, 300 – 350 nok/h – stawka standardowa.
Elektryka – ok. 1000 nok/h.
Hydraulika – ok. 600 nok/h.
Firmy sprzątające – 250 – 350 nok/h.
Serwisy samochodowe – ok. 1000 nok/h.
Do wszystkich stawek należy doliczyć VAT.

#FAQ EMERYTURA

Kiedy można ubiegać się o wcześniejszą emeryturę w Norwegii?
O emeryturę w Norwegii można ubiegać się już po ukończeniu 62. roku życia. Wtedy też można zdecydować, jaka to będzie część naszego świadczenia – 20,40,50,60,80 lub 100%. Jeśli osoba decyduje się na wcześniejsze pobieranie świadczeń emerytalnych, powinna liczyć się
z tym, że wysokość świadczenia będzie odpowiednio niższa w późniejszych latach. Im później zacznie się pobierać emeryturę w pełnej stawce, tym wyższe świadczenie otrzyma się w późniejszych latach. Jeśli osoba będzie pracowała po ukończeniu 67. roku, składki emerytalne będą wpływały na wzrost emerytura, aż do ukończeniu 75. roku życia.
Czy obowiązuje okres ochronny dla pracownika w wieku przedemerytalnym, jeśli chodzi o wypowiedzenie umowy o pracę?
Osoba zatrudniona przez 10 lat i więcej w wieku powyżej 60 lat ma prawo do sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia.
Znalazłem informację że ZUS za pośrednictwo w obsłudze wypłacania dodatku do emerytury w Polsce pobiera 30% kwoty. Czy to prawda? Jeśli tak to czy ZUS musi pośredniczyć w wypłacaniu dodatku i czy nie ma sposobu aby nie dać się "okraść" z tych 30%?
ZUS nie pobiera opłat z dodatku wypracowanego w Norwegii. Norweski dodatek przechodzi bezpośrednio na konto bankowe. Wyliczona kwota świadczenia w ogóle nie przechodzi przez ZUS. W ZUS-ie należy złożyć jedynie stosowne dokumenty, jeśli osoba chce się ubiegać
o taki dodatek. ZUS kieruje sprawę do NAV-u w Norwegii i NAV wylicza kwotę świadczenia.
Komu należy się emerytura minimalna w Norwegi?
Prawo do pomniejszonych świadczeń nabywa się po przepracowaniu 3 lat w NO, a tym samym po 3 latach przynależności do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych. Nie muszą to być trzy kolejno następujące po sobie lata. Aby otrzymać prawo do 100% emerytury należy mieszkać i należeć do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych przez 40 lat. Jeżeli przynależność do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych była krótsza, emerytura zostanie odpowiednio pomniejszona.
Jak załatwić dodatek do polskiej emerytury z tytułu przepracowanych lat w Norwegii?
Jeśli osoba spełnia wymagane kryteria, należy zgłosić się do swojego oddziału ZUS i złożyć odpowiednie dokumenty. W oddziale ZUS należy złożyć wniosek RP1e oraz druk e207pl (na tym druku na drugiej stronie wypisuje się okresy zatrudnienia za granicą). Należy tam również zaznaczyć, że emerytura jest już pobierana w Polsce. Należy mieć ze sobą wszystkie dokumenty potwierdzające zatrudnienie w Norwegii. Wtedy ZUS przekazuje sprawę do oddziału w Szczecinie, który zajmuje się sprawami międzynarodowymi i on będzie się już kontaktował w tej sprawie z NAV-em. Następnie NAV podejmie ostateczną decyzję o przyznaniu emerytury oraz o jej wysokości. Należy pamiętać, że każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie i należy liczyć się z tym, że urzędnik może poprosić o jakiś dodatkowy dokument, dlatego najlepiej skontaktować się w tej sprawie ze swoim oddziałem ZUS.
Czy składki emerytalne z Norwegii można przenieść do Polski lub wybrać, jeśli wyjeżdża się na stale z Norwegii?
Nie, nie można przenieść składek z Norwegii do Polski. Najlepiej przepracować te min.3 lata i zapracować sobie w ten sposób na świadczenia minimalne.
Czy praca sezonowa w Norwegii wlicza się do emerytury?
Prawo do świadczeń z tytułu emerytury w Norwegii można uzyskać po przepracowaniu trzech lat, przynależąc do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych. Nie muszą to być trzy kolejno następujące po sobie lata. Jeżeli zostanie spełniony powyższy warunek, wtedy praca sezonowe zostanie wliczona do wysokości emerytury. Aby otrzymać prawo do 100% emerytury należy mieszkać w Norwegii i należeć do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych przez 40 lat. Jeżeli przynależność do Norweskiego Systemu Ubezpieczeń Społecznych była krótsza, emerytura zostanie odpowiednio pomniejszona.
Czy można podczas pobierania świadczeń emerytalnych pracować w Norwegii?
Będąc na emeryturze norweskiej, można pracować i zarabiać duże pieniądze bez obawy o wysokość wypłacanego świadczenia emerytalnego.
Jak wyliczyć należną w Norwegii emeryturę?
Należną emeryturę można wyliczyć, korzystając z kalkulatora dostępnego na stronie NAV. Należy zatem zalogować się do NAV za pomocą kodów MinID lub BankID. Po poprawnym zalogowaniu do wyboru są następujące opcje Opptjening, Skjemaoversikt oraz Kalkulator. Pierwsza opcja opptjening służy do sprawdzenia, ile dochodu wliczono do emerytury. W sytuacji, jeśli przy którymś roku pojawia się zero to oznacza, że dochody z tego roku nie zostały wliczone do emerytury. Opcja skjemaoversik t pozwala na pobranie wszelkich niezbędnych formularzy służących do złożenia wniosku o emeryturę.
Po wybraniu ostatniej opcji należy podać dane, na podstawie których wyliczona zostanie emerytura. Należy podać miejsce pracy oraz czy sprawowana posada była państwowa (offentlig), prywatna (privat) lub jeszcze inna (annet). Następnie należy uzupełnić rubryki dotyczące ilości oraz okresu przypuszczalnego pobierania emerytury (Uttaksprosent og uttakstidspunkt), gdzie kolejno podajemy:
- przewidywany dochód brutto na rok do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego;
- kiedy planuje się przejść na emeryturę;
- w jakiej wysokości chce się pobierać emeryturę (do wyboru są wielkości procentowe).
W polu Opplysninger om deg når du starter uttak av pensjon podaje się informacje o tym, od kiedy będzie się mogło pobierać emeryturę. Należy podać następujące dane:
- Antall år bosatt/arbeidet i utlandet etter fylte 16 år – ile lat przepracowano poza granicami Norwegii od ukończenia 16 roku życia,
- Din sivilstand når du tar ut pensjon – stan cywilny po przejściu na emeryturę. Później będzie informacja o rocznej kwocie do wypłaty
z innych funduszy emerytalnych. Pole SUM wskazuje kwotę przewidywanej emerytury. W Detaljer można zapoznać się ze szczegółowymi wyliczeniami.
Czy w sytuacji, w której posiada się własną firmę, są odprowadzane składki emerytalne i na ubezpieczenie zdrowotne, czy należy wykupić je osobno?
Osoba posiadająca firmę musi opłacać składkę na ubezpieczenie społeczne w wysokości 11,4% i właśnie w tym zawarta jest podstawowa składka emerytalna. Na Skatteoppgjør (rozliczenie podatków za cały rok) znajduje się informacja o punktach z danego okresu rozliczeniowego. Większość pracodawców w Norwegii ma obowiązek objęcia swoich pracowników obowiązkowym pracowniczym programem emerytalnym, do którego sam również może należeć. Do wyboru są innskuddsbaserte pensjonsordninger oraz ytelsesbaserte pensjonsordninger . Ten pierwszy oparty jest na stałej z góry określonej rocznej stawce, a drugi na składce procentowej, która po przejściu na emeryturę zapewni pracownikowi wypłatę określonej kwoty świadczenia (minimum 2% pensji brutto). Dodatkową opcją jest wykupienie usług u prywatnych ubezpieczycieli. W przypadku zasiłku chorobowego podstawowa składka odprowadzana na ubezpieczenie społeczne zapewnie płatne zwolnienie lekarskiego od 17. dnia choroby, a rekompensata za dni spędzone na chorobowym wynosi 65% średnich dochodów z działalności gospodarczej z ostatnich 3 lat.

#FAQ FIRMA W NORWEGII

Czy firma, która zajmuje się czyszczeniem dywanów ma obowiązek autoryzacji?
Takie przedsiębiorstwa mają naringskode 96.010 Vaskeri- og renserivirksomhet. Obejmuje je określenie "Alle virksomheter som helt eller delvis tilbyr renholdstjenester": http://www.arbeidstilsynet.no/fakta.html?tid=232916. Taka firma nie sprząta mieszkań i biur, ale częściowo świadczy usługi z branży sprzątającej. Obowiązek autoryzacji posiadają m.in. firmy, które świadczą usługi sprzątania także częściowo. Jeśli firma z branży sprzątającej przekroczy obroty na poziomie 50 000 NOK, po pierwsze musi zarejestrować się jako płatnik MVA, a po drugie powinna złożyć wniosek o autoryzację dla firm sprzątających (jest to usługa bezpłatna) i po trzecie wyrobić sobie kartę ID tzw. Renholdskort (karta jest płatna ok.179 NOK).
Gdzie mogę znaleźć informacje na temat cła?
Zachęcamy do skorzystania z informacji przygotowanych przez nasze biuro na stronie: http://quali.no/clo-w-norwegii-import-eksport.php. Więcej szczegółowych informacji można znaleźć tutaj: http://www.toll.no/.
Czy są możliwe dofinansowania dla innowacyjnych pomysłów na firmę w Norwegii?
W Norwegii istnieją dofinansowania dla firm, które przyznawane są po spełnieniu określonych wymagań. Proszę zapoznać się
z informacjami na stronie: http://pol-nor.com/dofinansowanie-dla-firm-w-norwegii/.
Jakie jest najlepsze rozwiązanie na założenie i prowadzenie firmy przez trzy osoby?
Istnieją trzy opcje prowadzenia firmy przez trzy osoby.

1. Jedna firma jednoosobowa z pracownikami.

Jedna z osób może założyć firmę jednoosobową i zatrudnić 2 osoby. Pracodawcy dochodzi koszt utrzymania pracowników. Więcej
o kosztach możesz dowiedzieć się z lekcji 2,3,4 na stronie: http://quali.no/video.php.

2. Trzy jednoosobowe firmy

W tym wypadku każdy miałby swoją działalność i przedsiębiorcy rozliczaliby się między sobą fakturami.

3. Spółka AS

W tym wypadku każdy mógłby być udziałowcem. Koszt założenia firmy AS to:
- 5.666 NOK - opłata skarbowa za wpis do Foretaksregisteret, jeśli wniosek jest składany elektronicznie lub 6797 NOK, jeśli wniosek składany jest w wersji papierowej
- 30.000 NOK (minimum) - kapitał zakładowy. Dodatkowo w spółce AS zwiększa się znacznie koszt obsługi rachunków takiej firmy. Formalności są bardziej skomplikowane i opieka nad rachunkami firmy wymaga większego zdyscyplinowania. Czas założenia AS to ok. 3-4 tygodnie.

Zachęcamy do zapoznania się z artykułami:
1. http://quali.no/blog/Spolka-AS-w-Norwegii
2. http://quali.no/blog/Firma-jednoosobowa-w-Norwegii
Jakie koszty stałe ponosi przedsiębiorca w Norwegii przy firmie jednoosbowej?
Koszty stałe to podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne 33,4% (więcej o podatku w 2019 roku można przeczytać tutaj: http://quali.no/blog/Jakie-zmiany-podatkowe-weszly-w-zycie-w-2019-roku).
Podatek odprowadza się do Skatteetaten. W danym roku płaci się zaliczki na podatek dochodowy, a podatek dochodowy płaci się z rzeczywistych dochodów w kolejnym roku kalendarzowym. Warto samemu złożyć deklarację podatkową, podając przewidywaną kwotę zysku, aby urząd nie wyliczył kwot wg własnego uznania. Podatek płaci się wyłącznie od zysku firmy. Przedsiębiorstwa, które przekroczą obrót w wysokości 50 000 NOK w ciągu 12 miesięcy, są zobowiązane do wpisu do rejestru VAT i opłaty podatku VAT.

Zachęcamy do zapoznania się z informacjami wymienionymi poniżej.

1. Lekcje nr 1,13,12,17 na stronie: http://quali.no/video.php
2. Folder "Firma w Norwegii" na stronie: http://quali.no/poradniki.php
3. Dodatkowe informacje odnośnie prowadzenia firmy: http://quali.no/firma.php
Co to jest za kwota 30 000 NOK przy zakładaniu spółki AS?
Kwota 30 000 NOK jest to kapitał założycielski, który musi być wpłacony na konto do wpłaty kapitału założycielskiego przed właściwym zarejestrowaniem spółki AS. Kapitał założycielski z zasady ma stanowić gwarancję i zabezpieczenie. Za ewentualne zobowiązania spółki AS odpowiada się jedynie do wielkości kapitału zakładowego. Kapitał może zostać wpłacony w wartościach innych niż pieniądze. Wartość tę ocenia biegły rewident/rzeczoznawca w zależności od tego, co mamy w aporcie.
Jak wygląda założenie spółki AS w Norwegii?
W pierwszym kroku założenia spółki AS należy przygotować dokumenty założycielskie i wraz z dokumentami trzeba udać się do banku.
W banku należy poprosić o potwierdzenie wpłaty - *Bekreftelse pa betaling av aksjeinnskudd i selskap under stiftelse*. W skład dokumentów rejestracyjnych ostatecznie wchodzą: podpisane dokumenty założycielskie (Stiftelsesdokument, Styreprotokoll, Åpningsbalanse, Vedtekter), potwierdzenie wpłaty kapitału zakładowego, wniosek o założenie firmy (Del 1 Hovedblankett).
Czy małżonek może pomóc mi w prowadzeniu firmy?
Jeśli nie ma rozdzielności majątkowej - małżonek może pomagać w prowadzeniu działalności. Nie zgłasza się tego do urzędu, ale
w zeznaniu rocznym jest pytanie "Czy chcesz podzielić dochody z firmy między siebie i małżonka". Jeśli zaznacza się "JA", system pyta "Jaki % dochodu będzie dla właściciela firmy a jaki dla małżonka". Dzielenie dochodu między małżonkami jest korzystne w przypadku dużych dochodów firmy, które sprawiają ze właściciel firmy byłby opodatkowany kolejnymi progami podatkowymi. W przypadku, gdy właściciel przebywa na zwolnieniu 100%, obowiązki może przejąć małżonek. Firma rodzinna jest jak najbardziej możliwa. Należy wtedy jednak koniecznie wykazać w zeznaniu podział dochodów. Właściciel firmy nie może wtedy wykonywać żadnych prac na wypadek kontroli.
Jak rozwiązać finansowo sprawę, gdy pracownik używał własnych narzędzi na rzecz firmy pracodawcy?
Pracownik używający własnych narzędzi w pracy otrzymuje specjalny dodatek do wypłaty - verktøygodtgjørelse.
Czy podwykonawca w mojej firmie musi posiadać stały numer personalny i być wpisany do VAT-u?
Nie ma konieczności, żeby podwykonawca był wpisany do rejestru VAT lub żeby posiadał stały numer personalny.
Prowadzę firmę jednoosobową i planuję urlop macierzyński. Co zrobić, żeby nie stracić kontraktów z klientami?
Najlepszym rozwiązaniem będzie zatrudnienie pracownika. Jest to jednocześnie jedyne rozwiązanie, jeśli nadal przedsiębiorca chce osiągać dochody z firmy i nie utracić kontraktów z klientami. Jeśli firma nie ma pracowników, a właściciel jest na urlopie macierzyńskim, to firma nie może mieć w tym czasie przychodów. Z kosztów może mieć tylko koszty ciągłe np. za czynsz lub telefon. Urząd skarbowy czasami to weryfikuje. Być może dobrym i opłacalnym rozwiązaniem może okazać się zatrudnienie pracownika, np. na 2-4h, co zmniejszy koszty pracodawcy, a oprócz tego podwykonawców. Podwykonawcą może być każdy, kto posiada firmę w Norwegii. Jeśli przedsiębiorca chciałby skorzystać z usług firmy polskiej, trzeba zgłaszać kontrakty do urzędu.
Czy dochód z firmy wpływa na wysokość zasiłku macierzyńskiego?
Wysokość zasiłku wyliczana jest w oparciu o dochody wnioskodawcy z 6 z 10 miesięcy przed rozpoczęciem pobierania zasiłków.
W przypadku prowadzenia działalności, wysokość świadczenia obliczana jest w oparciu o średni dochód z 3 ostatnich lat. Dochód z firmy nie wpływa na wysokość zasiłku w trakcie pobierania tego zasiłku. NAV wypłaca zasiłki i NAV odprowadza od tego składki. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest wykazanie na zeznaniu rocznym kwoty, którą otrzyma się z tytułu posiadania zasiłku. Zasiłek i dochody z firmy można posiadać tylko i wyłącznie wtedy, gdy firma zatrudnia pracowników.
Czy mogę wystawiać faktury, gdy przebywam na zasiłku chorobowym?
Jeśli firma nie ma pracowników, a właściciel jest na zwolnieniu lekarskim 100% to nie może mieć w tym czasie przychodów. Z kosztów może mieć tylko koszty ciągłe, np. za czynsz lub telefon. Urząd skarbowy to czasami weryfikuje. Jeśli właściciel firmy jest na zwolnieniu lekarskim 50%, firma może mieć przychody tylko za prace, które nie są zabronione przez lekarza, np. jeśli zwolnienie dotyczy złamania nogi - wyklucza to prace budowlane, ale nie wyklucza np. prac biurowych.
Prowadzę firmę jednoosobową. Jak zostanie wyliczona wysokość zasiłku chorobowego?
Wysokość świadczenia chorobowego wyliczana jest na podstawie dochodu z roku poprzedniego. W przypadku dodatkowego ubezpieczenia w NAV, urząd oblicza podstawę składki w oparciu o średni dochód z trzech pełnych lat rozliczeniowych (rok ubezpieczeniowy trwa od 1 stycznia do 31 grudnia). W przypadku, gdy nasza działalność prowadzona jest krócej niż trzy lata, urząd obliczy składkę na podstawie udokumentowanego dochodu uzyskanego do danego momentu.
Co to jest fotografia artystyczna?
Usługi z zakresu fotografii artystycznej zwolnione są z podatku VAT. Fotografika to dziedzina sztuki, w którym technika fotografii służy za główne medium artystyczne. Przy ocenie, czy dana fotografia może zostać uznana za fotografię artystyczną, należy ocenić, czy dane zdjęcie jest przeznaczone dla szerokiego grona osób i nadaje się do publicznego wystawienia w galerii. Cena takiej fotografii powinna odzwierciadlać jej wartość artystyczną. Dodatkowo fotografia artystyczna jest wykonana przez artystę, podpisana i numerowana w liczbie ograniczonej do 30 oraz chroniona prawem autorskim na mocy ustawy o prawie autorskim § 1 akapit 6. Zwykłe fotografie wykonywane przez firmy fotograficzne nie są uważane za fotografie artystyczne.
Czy od razu po zarejestrowaniu firmy można wpisać firmę do rejestru płatników MVA i od początku wystawiać faktury z VAT 25%?
Wpis do rejestru Merverdiavgiftregisteret jest bezpłatny. Wpisać się można wcześniej. Nazywa się to forhåndsregistrering, ale trzeba spełniać pewne warunki. Należy dokonać zakupów na kwotę większą niż 250.000 kr albo przekroczyć limit przychodów 50.000 NOK
w ciągu 3 tygodni od momentu rejestracji.
Czy prezent dla pracownika może być kosztem firmy?
Kosztem firmy może być tylko prezent dla pracownika o wartości powyżej kwoty 1000 NOK. W przypadku, gdy wartość prezentu dla pracownika nie przekracza 1000 NOK, ta kwota nie stanowi przychodu pracownika i nie pojawia sie na liście płac. Aby tak było, muszą być spełnione warunki:

- prezent powinien być w innej formie niż pieniądze (gavekort - jeśli nie da się wymienić na pieniądze, spełnia ten warunek),

- procedura dawania prezentu pracownikowi powinna być zawarta w regulaminie wynagradzania firmy,

- firma nie może odliczyć w kosztach tego wydatku.

Jeśli wartość prezentu dla pracownika przekracza 1000 NOK to część powyżej limitu stanowi koszt firmy, stanowi przychód pracownika
i musi być opodatkowana.
Prowadzę firmę w Norwegii i chciałabym dostać fakturę ze stawką 0% od polskiego sprzedawcy. Polska firma wymaga ode mnie potwierdzenia, że moja firma jest płatnikiem VAT-u. Czy to jest konieczne?
Jeśli norweska firma kupuje w Polsce towary i chciałaby fakturę ze stawką 0%, polski sprzedawca nie ma prawnego wymogu uzyskania potwierdzenia rejestracji norweskiej firmy do VAT. Polskiemu sprzedawcy powinno wystarczyć potwierdzenie, że sprzedany towar trafia na rynek zagraniczny. VAT klient płaci na granicy. W celu otrzymania stawki 0% VAT na fakturze należy posiadać dokumenty potwierdzające wywóz towaru poza granice Unii Europejskiej. Dokumentem potwierdzającym są stemple wystawione przez Urząd Celny na dokumencie wywozowym SAD. Jeśli mimo wszystko polska firma wystawi fakturę z VAT, należy wtedy przesłać potwierdzenie wywozu towaru poza granice kraju i poprosić o wystawienie korekty faktury VAT, która skoryguje naliczony wcześniej VAT i zwróci tym samym zapłaconą kwotę polskiego podatku.
Od 5 grudnia 2019 roku prowadzę jednoosobową działalność w Norwegii. Do 5 grudnia 2020 roku nie przekroczyłam limitu 50 000 NOK. Czy w związku z tym od 5 grudnia 2020 mam wystawiać faktury z VAT czy nie?
Limit do VAT zeruje się, co 12 miesięcy od momentu wystawienia pierwszej faktury. Faktury z VAT należy wystawiać od momentu przekroczenia 50 000 NOK od 5.12.2020. Wówczas konieczny będzie również rejestr firmy do VAT.
Czy w Norwegii można zawiesić działalność gospodarczą?
W Norwegii nie można zawiesić działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwa, które nie będą przez pewien czas funkcjonować, mogą zminimalizować zaliczkę na podatek dochodowy. Nadal jednak należy pamiętać o obowiązku składania deklaracji MVA – w tym wypadku zerowej deklaracji MVA. Z rejestru MVA można się wyrejestrować dopiero, gdy przez 12 miesięcy nie osiągnie się przychodów większych niż 50 tys. NOK. Nie można zadeklarować, że nie osiągnie się tego dochodu i wyrejestrować z MVA.
Prowadzę salon kosmetyczny. Czy mogę wystawić kartę gavekort na swoje usługi?
Karty podarunkowe - gavekort - można śmiało wystawić na świadczone usługi.
Czy przedsiębiorca, który rozlicza koszty auta poprzez Kjørebok, może przenieść auto na środki trwałe, jeśli to będzie bardziej opłacalne?
Samochód może być później wrzucony na środki trwałe. Najważniejsze, żeby to się opłacało. Auto powinno mieć wystarczająco dużą wartość do amortyzacji i być intensywnie użytkowane w firmie.
Co mogę odliczyć od kosztów firmy, jeśli prowadzę Kjørebok?
Przedsiębiorca prowadzący Kjørebok może odliczać bramki, parkingi, opłaty promowe netto.
Czy można uwzględniać inkasoveksle za bramki w kosztach firmy?
Można odliczać inkassogebyr (opłatę karną za wystawienia varsla) i renter (odsetki za spóźnienie). Natomiast kwotę netto zawsze bierzemy z faktury źródłowej.
Czy istnieje prawny obowiązek przeszkolenia każdego nowego pracownika z zakresu BHP przez firmę zewnętrzną?
W żadnej ustawie nie ma informacji na temat obowiązku przeszkolenia z zakresu BHP pracownika przez firmę z zewnątrz. Jest za to mowa na kilku stronach internetowych, że pracownik powinien być przeszkolony przez pracodawcę. Prawdopodobnie to ma na celu przygotowanie pracownika do pracy na stanowisku, czyli gdzie pracuje, na jakich maszynach i jak się je obsługuje. Jeśli praca jest w warunkach o wysokim ryzyku (z chemikaliami, na wysokościach lub na niebezpiecznych urządzeniach) warto mieć jednak szkolenie BHP. Z doświadczenia jednak wiemy, że firmy zajmujące się tego typu usługami wykorzystują nieznajomość przepisów i nieznajomość języka. Szkolenie powinien mieć VERNEOMBUD (Reprezentant BHP załogi).
Czy we wszystkich firmach musi być reprezentant BHP załogi (verneombud)?
Norweskie prawo pracy nakłada na wszystkich pracodawców obowiązek wyboru i przeszkolenia rzecznika pracowników ds. BHP ("verneombud"). Verneombud jest wybierany przez pracowników ze swojego grona, a jego zadaniem jest dbanie o bezpieczeństwo
i zdrowie pracowników w miejscu pracy w zgodzie z przepisami prawa pracy. Każde przedsiębiorstwo, które działa w Norwegii i zatrudnia więcej niż 10 pracowników jest zobligowane do posiadania osoby pełniącej funkcję rzecznika pracowników ds. BHP. Obowiązkiem pracodawcy jest także zapewnienie osobie, który ma pełnić funkcję rzecznika pracowników ds. BHP odpowiedniego przeszkolenia
z zakresie norweskiego prawa pracy oraz przepisów norweskiej inspekcji pracy. Ustawa dostępna jest pod adresem:
https://lovdata.no/dokument/NL/lov/2005-06-17-62/KAPITTEL_6#KAPITTEL_6
Kapittel 6. Verneombud
§ 6-1.Plikt til å velge verneombud
Prowadzę salon kosmetyczny. Chciałabym pobierać od klientów gotówkę do ręki. Wystawianie faktur byłoby dla mnie kłopotliwe. Jak mogę inaczej rozliczać się z klientami?
W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem byłaby kasa fiskalna. Należy nabijać paragon na kasę, a za pieniądze otrzymane do ręki najlepiej, żeby wypełniać dagsoppgjøret. Tyle ile gotówki otrzyma się od klientów w ciągu dnia - tyle powinno być ujęte w tym raporcie kasowym. Saldo z poprzedniego dnia przepisuje się do dagsoppgjøret w następnym dniu. Stan gotówki sumuje się aż do momentu wpłacenia jej do banku lub zapłacenia za nią za wydatki firmowe (do limitu 10.000 NOK w ciągu roku). W przypadku braku stałej siedziby firmy - nie ma obowiązku zakupu kasy fiskalnej. Bez stałej siedziby (firma dojeżdżająca do klienta) kwalifikuje się firmę jako "ambulerende". Limit od maja 2016 dla firm kwalifikujących się do wyjątków to 277.728 NOK na rok. Po przekroczeniu tego obrotu - należy zainstalować kasę fiskalną. W przypadku braku kasy fiskalnej należy każdemu klientowi wypisywać Regning (trzeba kupić takie druki - http://www.staples.no/giro-fakturablanketter-bokforing/cbk/77.html). Druki należy podpinać pod dagsppgjøret (oryginał druku dajemy klientowi, a kopie zostawiamy do księgowości). Jest to dość problematyczne, aby wypisywać te dokumenty i sumę kwot z każdego dnia sprawdzać czy zgadza się z dagsoppgjøret, dlatego najprościej jest zaopatrzyć się w kasę fiskalną i wybijać paragon.
Co zrobić w przypadku braku płatności za fakturę od klienta?
W przypadku braku płatności za fakturę wystawioną dla klienta należy przede wszystkim ocenić, czy jest szansa na odebranie długu od klienta. Jeśli klient zwleka z uregulowaniem płatności, ale jest szansa, że zapłaci potem, można poczekać, ale trzeba pamiętać, że za taką fakturę również trzeba zapłacić podatki.
Jeśli nie ma szans, że klient zapłaci:
1. kredytuje się tę fv i nie płaci za nią podatków, ale jednocześnie nie może się ubiegać o zapłatę od klienta, gdyż po skredytowaniu przyjmuje się, że klient nie ma zobowiązań.
2. nie kredytuje się tej fv. Wysyła mailem (z potwierdzeniem odbioru) lub pocztą vasle/purringi. Jeśli to nie zadziała może skorzystać
z pomocy firmy windykacyjnej. W takim przypadku płaci się podatki za taką fakturę. Po około pół roku po wysłaniu kilku purringów/vasli
i próbach kontaktu (udokumentowanych) z klientem, nie otrzyma się pieniędzy, można ubiegać się o zwrot podatków. Trzeba wykazać przed urzędem, że nie otrzyma się tej płatności, wtedy urząd zwraca podatki z tytułu tej faktury, a jednocześnie ściga tego klienta (np. robi mu kontrole). W przypadku bankructwa klienta - sprawa jest uzasadniona.
Czy faktury za telefon można uwzględniać w kosztach firmy?
Jeśli faktura za telefon jest wystawiona na firmę, można uwzględnić wydatek w kosztach firmy. Jednak na koniec roku wyksięgowuje się wartość użytkowania telefonu firmowego na potrzeby prywatne. Jest to kwota 4392 NOK.
Mam firmę w Polsce i chcę sprzedawać swoje towary na rynku świątecznym w Norwegii. Mam zamiar handlować w Norwegii jednorazowo lub kilka razy do roku w trakcie większych imprez. Czy w takiej sytuacji konieczna jest rejestracja firmy w norweskim urzędzie?
Jeśli firma zagraniczna chce uzyskać przychody za usługi wykonane na terenie Norwegii, powinna się zarejestrować w norweskim rejestrze podmiotów i uzyskać norweski numer organizacyjny. Gdy przekroczy w ciągu 12 miesięcy limit przychodu 50 tys. NOK - na pewno musi otworzyć działalność w Norwegii. W przypadku sprzedaży towarów na terenie Norwegii - działalność powinna zostać zarejestrowana przed pierwszą sprzedaną rzeczą. Można otworzyć firmę norweską lub filię/oddział polskiej firmy. Warto wiedzieć, że firmy zajmujące się handlem są zobligowane do wpisu do rejestru handlowego (Foretaksregisteret). Taki wpis wymaga opłaty jednorazowej, której wysokość zależy od formy prawnej firmy. Za towary przewożone przez granicę należy zapłacić opłaty celne i VAT na granicy. W zależności jakie towary chce się sprzedawać - należy najpierw się zorientować czy nie wymagają one pozwoleń lub certyfikatów np. spożywcze towary, kosmetyki lub rośliny mają rozporządzenia opisane na poniższej stronie: http://www.mattilsynet.no/.
Czy w kosztach firmy można uwzględnić opłatę za nocleg, jeśli dojeżdżam do pracy?
Jeśli wyjazd jest uzasadniony (np. miejsce prowadzenia działalności jest daleko od miejsca wykonania usługi) można wydatki związane z wyjazdem (np. nocleg) zakwalifikować jako koszt firmy albo w zeznaniu rocznym można ubiegać się o ulgę statusu pendler wewnętrznego. Jest to opłacalne w przypadku dużej ilości dni poza miejscem zamieszkania (np. dłuższy kontrakt budowlany). W takiej sytuacji odlicza się dojazdy do pracy oraz diety.
Czy jeśli będę dojeżdżać do pracy autem partnera, mogę uwzględnić to w kosztach firmy?
W kosztach firmy można ująć dojazdy do pracy samochodem, który nie jest własnością właściciela firmy. Należy wtedy wypełniać kjørebok.
Jakie dokumenty należy dostarczyć do księgowego w przypadku zakupu auta na firmę?
Do biura księgowego należy dostarczyć vognkort auta oraz fakturę zakupu/lub umowę kupna, gdzie są dane sprzedające i nabywcy, daty, dane auta oraz wartość zakupu.
Czy jest jakaś różnica jeśli kupuje samochód na firmę od osoby prywatnej albo od firmy?
Różnić się będzie dokument zakupu. W przypadku kupna auta od firmy - zakup jest udokumentowany fakturą (może zawierać VAT), a od osoby prywatnej otrzymuje się umowę kupna-sprzedaży.
W jaki sposób rozlicza się VAT za fakturę za zakup samochodu firmowego?
Jeśli na fakturze jest VAT, jednorazowo księguje się odliczenie VAT-u w miesiącu zakupu.
Czy posiadając jednoosobową firmę w Norwegii, sprowadzany z Polski towar można wliczyć w koszty firmy?
Zakupiony towar na potrzeby działalności firmy można wliczyć w koszty firmy. Towar należy sprowadzić do Norwegii w zgodzie
z procedurami celnymi, a na dokumencie zakupu powinny znajdować się dane firmy kupującego.
Czy można otworzyć firmę w Polsce i odprowadzać VAT w Norwegii?
Jeśli planuje się prowadzenie firmy w Norwegii, to jej założenie powinno nastąpić właśnie tam. Tam także powinien być odprowadzany podatek. Polacy mogą śmiało zakładać firmy w Norwegii, nawet jeśli jeszcze nie posiadają stałego, a nawet tymczasowego numeru personalnego. Procedura otwarcia firmy nie jest skomplikowana. Więcej informacji na temat prowadzenia firmy w Norwegii można uzyskać na stronie internetowej Quali w zakładce FIRMA: http://quali.no/firma.php.
W jaki sposób odzyskać VAT, gdy wywozi się towar z Polski do Norwegii?
W przypadku, gdy na polskiej fakturze, która dotyczyła towaru wywożonego do Norwegii, uwzględniono VAT, należy wysłać sprzedawcy potwierdzenie wywozu towaru poza granice kraju i poprosić o wystawienie korekty faktury VAT. Faktura korygująca skoryguje wcześniej naliczony VAT i w takiej sytuacji sprzedawca z Polski powinien zwrócić kupującemu kwotę polskiego podatku VAT. MVA zapłacony na granicy norweskiej można natomiast odzyskać przy składaniu norweskiej deklaracji VAT.
W jaki sposób otworzyć w Norwegii warsztat samochodowy? Czy części mogą być sprowadzane z Polski i jak to ująć w rozliczeniach?
Prowadzenie warsztatu samochodowego w Norwegii wymaga potwierdzenia kwalifikacji. W sytuacji, w której warsztat nie będzie oferował usług związanych z bezpieczeństwem, nie potrzeba dodatkowych zezwoleń. Jeśli jednak świadczy się usługi np. naprawy hamulców, konieczne jest uzyskanie potwierdzenia zawodu mechanika. Więcej informacji na temat poświadczania kompetencji zdobytych poza Norwegią, można uzyskać tutaj: http://www.nokut.no/. Elementy niezbędne do funkcjonowania firmy można sprowadzić z Polski, a następnie odliczyć koszt zakupionych towarów od dochodu norweskiej firmy, jeśli na fakturze będą znajdowały się dane kupującego. Przewóz towarów przez granicę norweską musi odbywać się w zgodzie z procedurami celnymi. Więcej informacji na temat cła w Norwegii można uzyskać pod adresem: http://quali.no/clo-w-norwegii-import-eksport.php.
Jakie są korzyści z kupienia nowego auta na firmę? Czy takie auto zakupione na firmę może być używane także do celów prywatnych?
Jeśli auto firmowe będzie na środkach trwałych - w koszty są księgowane wszystkie wydatki związane z wydatkami na samochodów (paliwo, ubezpieczenia, odsetki za kredyt, leasing, bramki itp.) - trzeba pamiętać o konieczności zbierania faktur lub paragonów potwierdzających te koszty. Wartość auta amortyzuje się przez 5 lat, na koniec każdego roku. Jednak, gdy właściciel posiada tylko to jedno auto i użytkuje je również na potrzeby prywatne, należy w zeznaniu rocznym wyliczyć wartość użytkowania na potrzeby własne
i tę kwotę dodać do przychodu. Na wyliczenie wartości użytkowania na potrzeby własne ma wpływ: wartość auta kiedy było nowe wg strony http://www.skatteetaten.no/.../Bilprisar--listepris-som-ny/ oraz rok produkcji. Sprzedaż auta firmowego stanowi przychód firmy. Często bardziej opłaca się ujmować w kosztach wydatki związane z użytkowaniem auta wg kjorebok. Właścicielem auta powinien być właściciel firmy.
Jak wystawiać fakturę firmie norweskiej (prowadzę działalność w Polsce)? Chodzi mi głównie o VAT.
Polskie firmy w Norwegii obowiązuje takie same prawo, co firmy norweskie. Jeżeli roczny obrót firmy przekroczy kwotę 50 tys. NOK, działalność musi zarejestrować się jako płatnik VAT-u. Firmy zagraniczne są zobowiązane do posiadania tzw. reprezentanta VAT-u. Osoba taka występuje jako przedstawiciel firmy w kwestiach VAT-u – nalicza podatek i odprowadza go do odpowiedniej instytucji, ale może także może wystawiać faktury. Polska firma również może zostać reprezentantem VAT-u, oczywiście po zdobyciu właściwego atestu. Jeśli chodzi o stawki podatku, to należy zapoznać się z kwotami jakie obowiązują w Norwegii.
Czy Polacy mogą prowadzić w Norwegii działalność gospodarczą?
Nie ma ku temu przeciwwskazań.
Czy w Norwegii mogę wziąć kredyt na start swojej firmy?
Tak, potrzebujesz jedynie biznesplanu i budżetu. Jeżeli bank uzna twój projekt za bezpieczny finansowo, na pewno otrzymasz potrzebne pieniądze.
Jakie pozwolenia muszę załatwić, żeby otworzyć warsztat samochodowy?
Nie potrzebujesz żadnych pozwoleń, jeżeli oferowane przez ciebie usługi nie będą związane z bezpieczeństwem (klimatyzacja, elektronika, blacharstwo itp.). Jeśli jednak zamierzasz świadczyć ww. usługi, musisz mieć uznany w Norwegii zawód mechanika.
Nie mam certyfikatów, ale znam się na norweskiej technologii. Jakie zlecenia mogę wykonywać, jeśli chcę otworzyć jednoosobową firmę budowlaną?
Możesz działać w dziedzinach, w których nie wymaga się tzw. godkjenning, np. możesz położyć kafelki w łazience, ale już nie membranę. Godkjenning to pewien rodzaj certyfikatu, potwierdzającego twoje kwalifikacje w świetle norweskiego prawa.
Jaką branżę mam zaznaczyć przy wypełnianiu wniosku o założenie firmy?
W większości przypadków Bregg sam przypisuje branżę. Możesz to jednak zrobić samodzielnie, pod tym adresem znajdziesz listę dostępnych w Norwegii branż: www.ssb.no
Czy moje nazwisko, wymagane w nazwie firmy jednoosobowej, może być pomijane w sytuacjach mniej oficjalnych, jak w reklamach czy na wizytówkach?
Nie ma znaczenia czy właściciel posługuje się nazwą skróconą przedsiębiorstwa, czy używa nazwy pełnej, jest to kwestia indywidualna.
Jak mogę zmienić adres firmy?
O wszystkich zmianach trzeba informować Brønnøysundregistrene, a także bank, operatora sieci, ubezpieczalnię itp. Na stronie www.brreg.no znajdź "Forenklet registermelding – blankett for Enkeltpersonforetak" i wypełnij pole 1.1: pełna nazwa firmy i numer organizacyjny; pole 2.2: zmiana/nowa informacja; pole 4: nowy adres firmy; pole 18: data i podpis. Wypełniony formularz należy wydrukować i wysłać pocztą.
Jestem na zasiłku i chcę założyć firmę. Jak mam to zrobić i czy mogę uzyskać jakąś pomoc z NAV-u?
W procesie otwierania firmy możesz starać się o pomoc z NAV-u, jednak musisz przedłożyć tam swój biznesplan. Następnie zostaniesz skierowany na odpowiednie kursy i szkolenia. Fakt posiadania zasiłku nie zmienia nic w sprawach formalnych dotyczących zakładania działalności, lecz może procentować w kwestiach finansowych – na początek możesz otrzymać pieniądze na rozruch, a później, w wyniku ewentualnego niepowodzenia masz prawo wrócić do zasiłku.
Prowadzę działalność gospodarczą i chcę iść na macierzyński. Po jakim czasie przysługuje mi to prawo?
Przyszła mama musi otrzymywać dochód przez minimum 6 z 10 miesięcy poprzedzających planowany macierzyński.
Niedawno rozpoczął się nowy rok. Jak mam numerować faktury? Czy muszę nadawać moim klientom nowe numery?
Faktury numeruje się w kolejności, bez znaczenia czy rozpoczął się nowy rok, czy nie. Jeśli ostatnia faktura ubiegłego roku ma numer n, to pierwsza faktura ze stycznia musi mieć numer n+1. Numery klientów pozostają niezmienione.
Moi klienci spóźniają się z zapłatą. Jak wysłać im upomnienie i naliczyć karę za zwłokę?
Jeżeli od wyznaczonego terminu zapłaty minęły dwa tygodnie, to musisz wysłać klientowi purring (upomnienie). Maksymalna kara w tym przypadku wynosi 54 NOK, a klient ma 14 dni na zapłatę. Kolejnym krokiem jest inkassovarsel (ostrzeżenia o inkasso) – zasady są takie same jak w przypadku purring. Ostatnim etapem jest wysłanie faktury do firmy windykacyjnej. Ona z kolei nalicza swoją opłatę w wysokości 162 NOK plus procent.
Mam problem z kosztami firmy. Co w zasadzie można tu uwzględniać?
Każdy wydatek poniesiony bezpośrednio na działalność firmy jest traktowany jako koszt firmy, np. abonament telefoniczny, jeżeli potrzebujesz telefonu do pracy.
Czy posiadając telefon służbowy, muszę od rachunku odliczać połączenia prywatne, czy mogę wszystko wrzucić w koszty?
W Skatteetaten możesz znaleźć instrukcję obliczania dokładnego kosztu za rachunek telefoniczny, z uwzględnieniem prywatnych połączeń.
Jakie informacje muszą się znaleźć w książce jazdy? Czy będę musiał zbierać paragony za benzynę?
Książka jazdy powinna zawierać datę, cel podróży, trasę oraz ilość kilometrów. Paragony udowadniające zakup paliwa nie są potrzebne.
Czy rata kredytu na samochód służbowy może być wliczona w koszty firmy?
Nie. Jedynie odsetki kredytu i amortyzacja mogą być uznane za koszty prowadzenia działalności gospodarczej.
Czy mogę wliczyć w koszty ratę leasingu?
Tak.
Mam umowę na dwa mieszkania, ale mieszkam tylko w jednym z nich. Czy kwoty jakie wydaję na wynajem i rachunki drugiego lokalu mogę wrzucić w koszty firmy?
Tak, jeżeli drugie mieszkanie pełni funkcję siedziby firmy.
Na fakturach osobno wpisuję kwotę za usługę budowlaną i za materiały. Jak uzupełniać rubrykę z ceną za materiały, by nie płacić podatku dwa razy – w sklepie i po otrzymaniu zapłaty od klienta?
To zależy, czy chcesz doliczyć dodatkową opłatę za materiały, czy nie. Możesz wpisać taką samą kwotę jaką zapłaciłaś w sklepie, wtedy VAT-y i kwoty netto za materiały zerują się – klient oddaje ci odpowiednią sumę, a twoje koszty i przychody z tytułu sprzedaży materiałów są takie same. Możesz również zawyżyć cenę materiałów, by móc na nich zarobić. W obu przypadkach powinnaś postarać się o wpis do Foretaksregisteret, niezbędny w opisanej sytuacji.
Jak w Norwegii wygląda sprawa prowadzenia akt osobowych pracowników?
W Norwegii nie ma prawnych regulacji dotyczących zawartości akt pracownika. Pamiętaj jednak, że wszystkie obowiązki kadrowego wykonuje księgowy.
Czy badania okresowe są refundowane przez pracodawców?
Do kwestii tej pracodawcy podchodzą indywidualnie. Część z nich opłaca badania okresowe nie częstsze niż raz w roku, inni w ogóle nie zwracają kosztów badań.
Czym jest Innskuddpensjon?
Składka emerytalna to element składki ZUS, wynoszącej 7,8% dochodu pracownika. Do tego należy doliczyć OTP – dodatkową kwotę, którą pracodawca przekazuje na emerytury. Innskuddpensjon stanowi uzupełniającą umowę z pracodawcą, na podstawie której część pensji odciąga się na tzw. fond. Więcej pod adresem: www.nordea.no
Czy mogę zawiesić działalność gospodarczą?
Tak, musisz poinformować urząd skarbowy, że nie będziesz mieć dochodów oraz wyrejestrować się jako płatnik VAT-u.
Obecnie jestem właścicielem firmy jednoosobowej i nie mam ubezpieczenia. Jednakże kiedy byłem zatrudniony w norweskiej firmie opłacałem podstawowe składki. Czy muszę płacić za pobyt w szpitalu?
Nie. Leczenie szpitalne wymaga opłaconego egenandelu, czyli własnego udziału w kosztach. W przypadku zwolnienia, należy mieć opłacony ZUS (11%), którego kwota wliczona jest w podatek.
Czy muszę prowadzić ewidencję swoich narzędzi?
Tak, działalność musi prowadzić ewidencję całego swojego majątku, w tym także narzędzi.
Prowadzę działalność – stoisko z produktami sezonowymi. Czy muszę kupić kasę fiskalną?
Tak, jeżeli sprzedaż gotówkowa będzie opiewać na wyższe kwoty. W innym wypadku możesz prowadzić tzw. Kaseavstemming. Kwota obrotów, od której następuje obowiązek prowadzenia kasy jest ustalana w oparciu o grunnbeløp.
Miałem zawartą umowę z biurem rachunkowym w Norwegii, ale biuro wypowiedziało mi umowę z powodu nieterminowego dostarczania dokumentów. Wszystkie faktury za usługi biura miałem zapłacone w terminie. Przy rozwiązywaniu umowy nie dostałem dokumentów. Co teraz? Do 31 maja muszę zrobić rozliczenie roczne.
Przede wszystkim proszę zwrócić się do biura z prośbą o udostępnienie dokumentacji. Być może pracownicy biura zapomnieli przekazać stosowne dokumenty. Jeśli jednak biuro nie będzie chciało ich oddać, proszę zapytać o powód. W przypadku, gdy klient regularnie uiszczał opłaty za usługi biura, biuro nie ma prawa zatrzymywać dokumentów. Przy rozliczeniu rocznym będą potrzebne następujące dokumenty: saldosliste, balanserapport, resultatrapport, kundereskontroliste, leverandorreskontroliste, bilagsliste, hovedbok.
Czy firmy jednoosobowe muszą posiadać księgowego? Czy mogę prowadzić księgowość na papierze?
Obowiązek posiadania księgowego lub korzystania z usług księgowego jest nałożony jedynie na firmy podlegające badaniu przez biegłego rewidenta, czyli spółki akcyjne z dochodem wyższym niż 5 mln NOK oraz firmy, które zatrudniają powyżej 20 pracowników w ciągu roku, a suma ich aktywów przewyższa 20 milionów koron. Przy prowadzeniu firmy jednoosobowej nie jest konieczne używanie programu księgowego. Warto jednak wiedzieć, że prowadzenie księgowości ręcznie jest bardzo pracochłonne, wymaga dobrej znajomości przepisów oraz wiąże się z możliwością częstego popełniania błędów czysto rachunkowych. W związku z tym zachęcamy do korzystania ze specjalistycznych programów.
Czy firmie norweskiej w jakimkolwiek stopniu opłaca się zatrudnianie osoby niepełnosprawnej?
W Norwegii nie istnieją jednoznaczne przepisy, które regulowałyby warunki zatrudniania osób niepełnosprawnych. W Polsce istnieje państwowy fundusz. W Norwegii, niestety, nie, ale warto zgłosić się do lokalnego urzędu NAV. Można uzyskać tam szczegółowych informacji na temat programów dla osób niepełnosprawnych i rodzajach dofinansowań w danym regionie. Bardzo często pojawiają się lokalne projekty z przeznaczeniem dla osób niepełnosprawnych.
Czy firmy recyklingowe w Norwegii muszą posiadać dodatkowe pozwolenia?
Firmy recyklingowe na terenie Norwegii muszą być zatwierdzone przez Dyrekcję Ochrony Środowiska. Najpierw jest jednak konieczne uzyskanie odpowiednich certyfikacji, które potwierdzą, że firma recyklingowa jest prowadzona zgodnie z określonymi kryteriami.

#FAQ PODATEK

Czy PIT od polskiego pracodawcy jest traktowany jak zaświadczenie o wysokości zarobków?
Nie, PIT od polskiego pracodawcy nie jest traktowany przez norweski Urząd Skarbowy jako zaświadczenie o wysokości zarobków.
Przez jak długi okres przysługuje ulga 10%?
Z ulgi można skorzystać w dwóch pierwszych zeznaniach od momentu uzyskania statusu rezydenta podatkowego w Norwegii. W sytuacji, gdy w Norwegii przebywałeś krócej niż 90 dni w ciągu roku i w ciągu kolejnych 12 miesiącach mniej niż 183 dni, to taki odpis możesz dokonać nawet co roku.
Uwaga! Od 2019 roku ulga 10% zostaje zlikwidowana.
Dla kogo przeznaczona jest ulga standardowa?
Ulga dla pracowników zagranicznych (norw. standardfradrag for utenlandske arbeidstakere), potocznie zwana ulgą 10%, przeznaczona jest dla osób, które przebywają w Norwegii nie dłużej niż 183 dni w okresie 12 miesięcy lub 270 dni w okresie 36 miesięcy,pracują w Norwegii sezonowo.
Uwaga! Od 2019 roku ulga 10% zostaje zlikwidowana.
Czy właściciele firm mogą skorzystać z ulgi 10%?
Właścicielom firm nie przysługuje to odliczenie.
Czy można ‘wstecz’ rozliczyć się z ulgą 10%?
Owszem. Przez okres trzech lat wstecz możesz odwołać się od wyników rozliczenia, jeżeli ulga ta Ci przysługiwała, a Ty z jakiegoś powodu z niej nie skorzystałeś.
Czy ulga 10% jest przez US przyznawana automatycznie?
Nie, o ulgę musisz ubiegać się za każdym razem, kiedy Ci ona przysługuje w rozliczeniu podatkowym za dany rok.
Uwaga! Od 2019 roku ulga 10% zostaje zlikwidowana.
Do których odliczeń tracę prawo, jeśli korzystam z ulgi 10%?
Korzystając z odpisu Standardfradrag, tracisz prawo do:
  • odliczenia faktycznych kosztów podróży między miejscem zamieszkania w Norwegii a miejscem pracy (dojazdy do pracy),
  • odliczenia odsetek od pożyczek,
  • ulgi rodzicielskiej (koszty przedszkola itd.),
  • odliczenia indywidualnych wpłat na prywatny fundusz emerytalny (IPS) zgodnie z norweską ustawą podatkową,
  • odpisu z tytułu darowizn dla określonych organizacji społecznych,
  • odpisu specjalnego obejmującego niektóre koszty związane z chorobą,
  • odpisu z tytułu składki na BSU (mieszkaniowy program oszczędnościowy dla młodzieży),
  • odpisu kosztów związanych z pobytem poza domem rodzinnym, w tym koszty wyżywienia, zakwaterowania i podróży.
Uwaga! Od 2019 roku ulga 10% zostaje zlikwidowana.
Czy jeżeli nie kwalifikuje się do żadnej z ulg, to czy wciąż muszę składać zeznanie podatkowe?
Oczywiście, z dochodów w Norwegii rozliczyć musi się każdy niezależnie od przysługujących mu ulg i statusu.
Dla kogo jest rozliczenie zwykłe?
Rozliczenie zwykłe jest skierowane przede wszystkim do osób na stałe mieszkających Norwegii przez okres dłuższy niż dwa lata - samotnie lub z rodziną. Skierowane jest także do osób, które nie mogą liczyć na ulgi związane ze statusem “pendler” czy z ulgi podatkowej 10% standardfradrag.
Jakie ulgi przysługują przy rozliczeniu zwykłym?
Rozliczenie zwykłe pozwala odliczyć m. in.: koszty opieki nad dziećmi, koszty poniesione za przedszkole, świetlicę czy szkołę, a także odsetki do kredytu.
Czy kody MinID są niezbędne do rozliczenia?
Kody MinID to kody składające się z zestawu cyfr i są niezbędne do złożenia zeznania podatkowego przez portal altinn.no.
Co jest potrzebne do odliczenia kosztów za przedszkole czy szkołę?
Potrzebne będzie Ci Årsoppgave z przedszkola lub szkoły, czyli potwierdzenie opłat dokonanych na rzecz przedszkola lub szkoły za dany rok rozliczeniowy.
Czy mogę odliczyć w rozliczeniu odsetki za kredyt zaciągnięty w banku poza Norwegią?
Owszem, jeżeli posiadasz kredyt np. w polskim banku, to możesz postarać się o zaświadczenie o zapłaconych odsetkach za dany rok rozliczeniowy. Dokument taki należy przetłumaczyć na język angielski lub norweski, a dzięki niemu będziesz mógł odliczyć odsetki od kredytu od podstawy opodatkowania.
Czy w rozliczeniu zwykłym mogę odliczyć dojazdy do pracy?
Jeśli dojeżdżasz do pracy własnym samochodem więcej niż 2,5 kilometra w jedną stronę i pokryjesz wkład własny (kwota jest zmienna, warto zatem wcześniej ją sprawdzić) to możesz odliczyć w zeznaniu podatkowym dojazdy do pracy.
Czy podatek dochodowy płacę od Personfradrag i Trygdeavgift?
Podatek dochodowy płaci się od zysku przekraczającego Personfradrag, podobnie jest w przypadku Trygdeavgift.
1. Granica dochodu, poniżej której nie zapłacimy ubezpieczenia (Trygdeavgift) wynosi w 2021 roku 59 650 kr. Zmieniła się także kwota graniczna - personfradrag. Jeśli dochody będą mniejsze niż wskazana kwota, nie płaci się podatku dochodowego. Kwota graniczna wynosi 52 450 kr.
2. Tutaj można sprawdzić, jak zmieniały się stawki w różnych latach:
http://www.skatteetaten.no/no/Tabeller-og-satser/Personfradrag/?ssy=2016#formulaDiv
http://www.skatteetaten.no/no/Tabeller-og-satser/Trygdeavgift/
3. Aktualne stawki przedstawione są tutaj: http://quali.no/blog/Zmiany,-ktore-czekaja-na-przedsiebiorcow-w-2017-roku
Co to jest Minstefradrag?
Minstefradrag jest to odpis, który należy się każdemu podatnikowi w Norwegii i zależy od liczby przepracowanych miesięcy i od wysokości dochodu. Minstefradrag to jak kwota wolna od podatku. Ma ją każdy, kto ma dochody ze stosunku pracy lub emerytury lub świadczeń
z NAV (gjelder alle som har arbeidsinntekter, godtgjørelser, arbeidsavklaringspenger, sykepenger, dagpenger og/eller pensjon og uføretrygd etter folketrygdloven kapittel 12 og uføreytelser fra andre ordninger). Ta kwota jest odliczana w zeznaniu automatycznie. Proszę zapoznać się z informacjami: http://www.skatteetaten.no/no/Person/Selvangivelse/Finn-post/3/2/1/. Minstrefradrag przysługuje każdemu pracownikowi, nie jest dla właścicieli firm, tylko dla zatrudnionych pracowników. Minstefradrag jest widoczny na selvagivelsen.
Czy status “pendler” może uzyskać jedynie osoba posiadająca dzieci i żonę/męża?
Nie, taki status przysługuje także osobom bezdzietnym i stanu wolnego po spełnieniu odpowiednich warunków - najważniejszym jest wtedy posiadanie stałego miejsca zamieszkania poza Norwegią.
Na jakie ulgi można liczyć rozliczając się jako “pendler”?
Status “pendler” pozwala na odliczenie w zeznaniu podatkowym m. in. kosztów podróży do rodzinnego kraju, dojazdów do pracy, opłat poniesionych za utrzymywanie mieszkania w Norwegii, rachunków za prąd, diety za każdy dzień oraz odsetki od kredytu.
Jakie dodatkowe dokumenty należy złożyć przy składaniu zeznania podatkowego jako “pendler” z rodziną?
Oprócz podstawowych dokumentów są to: akt ślubu, akt urodzenia dziecka / dzieci, zaświadczenie o wspólnym zameldowaniu z rodziną, zaświadczenie o dochodach współmałżonka/-ki za dany rok rozliczeniowy z Urzędu Skarbowego w przypadku starania się dodatkowo
o drugą klasę podatkową. Wszystkie te dokumenty muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na j. norweski lub angielski, chyba, że jest to dokument unijny, wtedy nie musi być tłumaczony. Warto także złożyć kopie oryginałów polskich dokumentów.
Jak często należy jeździć do Polski w celu utrzymania statusu “pendler”?
Do rozliczenia jako pendler z rodziną musisz odwiedzać swój dom przynajmniej raz w ciągu roku; jako samotny pendler co najmniej cztery razy w roku.
Co jest potrzebne, żeby odliczyć sobie, jako „pendler”, koszty za wynajem mieszkania i jego utrzymanie?
Umowa o wynajem mieszkania i potwierdzenia zapłaty czynszu oraz potwierdzenia opłat za prąd w mieszkaniu wynajmowanym
w Norwegii w danym roku.
Gdzie należy przetłumaczyć potrzebne dla Urzędu Skarbowego dokumenty?
Dokumenty muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego - tylko wtedy zostaną uznane przez Urząd. Dokumenty unijne nie muszą być tłumaczone. Pamiętaj jednak, że dokumenty które przetłumaczysz u tłumacza przysięgłego ważne są tylko przez dwa miesiące.
Jakie podstawowe dokumenty należy przygotować do rozliczenia podatkowego jako “pendler”?
Do wypełnienia rozliczenia będzie potrzebne: Selvangivelse czyli PIT roczny norweski za dany rok rozliczeniowy, kody MinID, Sammenstilling/Lønnsoppgave za rok rozliczeniowy, Årsoppgave, Årsoppgave fra NAV oraz potwierdzenia potrzebne do skorzystania
z ulg: bilety potwierdzające podróże do rodzinnego kraju, umowa o wynajem mieszkania i potwierdzenia zapłaty czynszu, potwierdzenia opłat za prąd, a w przypadku chęci odliczenia odsetek za kredyt należy przedstawić zaświadczenie z banku o wysokości zapłaconych odsetek od kredytu.
Jaki warunki należy spełnić, aby móc otrzymać status Pendler, jeśli nie ma się współmałżonka i dzieci w Polsce?
W celu uzyskania statusu Pendler w Norwegii jako osoba samotna należy:

- posiadać samodzielne mieszkanie w PL (wynajmowanym lub własnościowym) z bieżącą wodą i kanalizacją,

- nie można posiadać własnościowego mieszkania w Norwegii,

- należy wynajmować mieszkanie w Norwegii o powierzchni mniejszej niż 30m na osobę lub mniejszej niż 50m na dwie osoby, ze wspólną kuchnią i łazienką z innymi mieszkańcami,

-jeździć do Polski, co 3 tygodnie.
Jaki warunki należy spełnić, aby móc otrzymać status Pendler, jeśli ma się współmałżonka i dzieci w Polsce?
W celu uzyskania statusu Pendler w Norwegii jako osoba posiadająca rodzinę poza granicami kraju należy:

- posiadać wspólne zameldowanie z współmałżonkiem i/lub dziećmi poniżej 18 r.ż.,

- podróżować do PL minimum 3 razy w ciągu roku.
Ile wynosi podatek VAT za usługi kosmetyczne i masaże?
Zabiegi kosmetyczne (skjønnhetspleie) są z podatkiem VAT 25%, np.: pedikyr / manikyr, behandling av håravfall med laserapparat, legging av kunstige negler. Masaże, które z zasady są lecznicze są zwolnione z VAT-u, np.: klassisk massasje, rygg og nekke massasje, fot og legemassasje, klasisk vaelvere . Pozostałe masaże dla przyjemności i urody są z VAT 25%.
Jak otrzymać numer identyfikacji podatkowej?
Najpierw należy zarejestrować firmę w Enhetsregisteret (Rejestrze Podmiotów Gospodarczych). W tym celu rejestracji musisz wypełnić dokument Samordnet registermelding (BR-1010). Formularz dostępny jest online, na portalu Altinn.no lub w wersji tradycyjnej (www.brreg.no), którą należy wydrukować i przesłać do Brønnøysundregistrenew.
Czy od każdej kwoty przychodów brutto firmy jednoosobowej należy odprowadzać podatek?
Ze względu na koszty prowadzenia działalności, suma przychodów nie jest tak istotna co suma zysków firmy. To właśnie na jej podstawie urząd oblicza podatek dochodowy. Minstefradrag to kwota wolna od podatku, która przysługuje jedynie pracownikom.
Wkrótce zamknę działalność i chciałabym rozliczyć podatek roczny. Czy mogę to zrobić teraz, przed końcem okresu rozliczeniowego?
Niestety nie. Rozliczenie roczne należy wykonać po uzyskaniu Selvangivelse, które otrzymuje się dopiero po Nowym Roku.
Czy mogę w Norwegii wyrobić europejski NIP, który jest potrzebny do zakupu towaru w Unii bez VAT-u?
Norwegia nie jest krajem członkowskim, więc nie. Możesz natomiast nabyć w kraju unijnym towar z VAT-em tego państwa, na granicy zadeklarować jego wywóz, przez co otrzymasz zwrot podatku VAT-u. Wówczas będziesz musiał zapłacić jedynie norweski VAT, przy wjeździe do Norwegii.
Prowadzę firmę jednoosobową. Czy do naliczania podatku używa się tego samego formularza co w przypadku zamawiania skattekort dla osób prywatnych?
Tak, potrzebny będzie ten sam dokument, jednak trochę inaczej wypełniony. Kwestię tę możesz załatwić telefonicznie, osobiście w Skatteetaten lub za pomocą przesyłki pocztowej.
Czy mogę starać się o zmniejszenie podatku jeśli mam kredyt hipoteczny?
Tak, o nową kartę podatkową możesz ubiegać się przez MinSide lub osobiście w urzędzie podatkowym. Wówczas musisz wstępnie obliczyć sumę odsetek jakie zapłacisz w nadchodzącym roku, po czym kwotę tę umieszczasz na karcie podatkowej.
Co należy zrobić, żeby Urząd Podatkowy przestał pobierać mi z pensji 50% podatku?
50% podatku jest pobierana, gdy pracownik nie dostarcza pracodawcy karty podatkowej. Zazwyczaj pracownicy zagraniczni otrzymują karty podatkowe o numerze 7100, ale oczywiście rodzaj karty zależy np. od wysokości uzyskiwanego dochodu. Po złożeniu odpowiedniej karty podatkowej, urząd powinien przestać pobierać 50% podatku i zwrócić pobrany podatek wraz z odsetkami.
Cofnij odpowiedź
Poniżej możesz zostawić swój komentarz
Pola z * są obowiązkowe
Komentarz*
Imię*
Email*
0 odpowiedzi

Pozostańmy w kontakcie

Quali - obsługujemy Twój biznes w Norwegii Quali - obsługujemy Twój biznes w Norwegii
Wszelkie prawa zastrzeżone © 2024
POLITYKA PRYWATNOŚCI

Potrzebujesz kompleksowej obsługi Twojej firmy?

Imię
Telefon
Email